ترس از حشرات یا «اِنتومووبیا» و ترس از عنکبوت یا «آرکانوفوبیا» هر دو از فوبیاهای رایج در میان انسان ها هستند، اما شایع تر از آن ترس کلی از حشرات است؛ در همین زمینه برخی از دانشمندان بررسی کرده اند چرا بسیاری از ما با دیدن این موجودات کوچک، واکنش ترس یا بیزاری را از خود نشان می دهیم.
ترس های منطقی
یکی از دلایل ترسناک بودن حشرات این است که بسیاری از حشرات مانند کک هایی که موجب مرگ سیاه در قرن ۱۴ شدند یا پشه های ناقل مالاریا که در طول تاریخ میلیون ها نفر را وحشت زده می کردند، واقعا می توانند آسیب رسان باشند.
مگس تسه تسه می تواند حامل انگل هایی باشد که باعث تریپانوزومیاز آفریقایی (بیماری خواب) می شود. در صورتی که تریپانوزومیاز آفریقایی درمان نشود، می تواند موجب مرگ شود؛ عنکبوت های بیوه سیاه از زهرآگین ترین عنکبوت های جهان هستند؛ فقط یک نیش آنها می تواند موجب شود قربانی روانه بیمارستان شود؛ حشرات انگلی مانند کنه ها ناقل بیماری هستند، در حالی که حشراتی مانند زنبورها دارای نیش قدرتمندی هستند که می تواند در حدود ۵ تا ۸ درصد از افراد واکنش های آلرژیک ایجاد کند.
واکنش تکاملی
پرهیز از غذاهایی که به وسیله سوسک ها یا کرم حشره آلوده شده است، نوعی روش زنده ماندن است که ممکن است به نفع اجداد محتاط ما بوده باشد.
بنا به باور پژوهشگران، انسان ها ترس از عنکبوت ها، حشرات و مارها را تکامل داده اند تا از برخوردهای بالقوه خطرناک با این موجودات جلوگیری کنند؛ بنابراین، ترس ما از عنکبوت ها و حشرات ممکن است نوعی واکنش تکاملی باشد.
شرکت کنندگان مطالعه ای که در مجله Journal of Experimental Psychology منتشر شد، تصاویری را نگاه کردند که حاوی تهدیدهای بالقوه ای مانند مارها و عنکبوت ها و همچنین تصاویری از گیاهان بود؛ در طول بررسی، شرکت کنندگان توانستند مارها و عنکبوت ها را سریع تر از گل ها پیدا کنند؛ این امر نشان می دهد از نظر تکاملی به گونه ای توسعه پیدا کرده ایم که نسبت به هرگونه تهدید بالقوه هرچند کوچک، محتاط باشیم.
ژن ترس از حشرات وجود دارد؟
دکتر «جفری لاکوود»، نویسنده کتاب ذهن آلوده در پاسخ به این سوال ها که چرا انسان ها از حشرات می ترسند و این موضوع که آیا اضطراب در مورد حشرات با تکامل انسان ارتباط دارد، می‌گوید: ژنی وجود ندارد که تعیین کننده ترس ما از حشرات باشد.
بیزاری از حشرات
بیزاری ما از عنکبوت ها و حشرات ممکن است بیشتر صفتی اکتسابی باشد،؛ شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ما انسان ها می توانیم ترس را از دیگران یاد بگیریم؛ برای مثال، گاهی فرد ممکن است از والدینش یاد بگیرد در اطراف کندو احتیاط کند.
مردم از موجوداتی مانند عنکبوت ها و حشرات نمی ترسند، زیرا تهدید آنها مشابه تهدید ناشی از خرس و شیر است؛ ما فکر نمی کنیم این جانوران بتوانند مانند سایر حیوانات بزرگ تر و تهاجمی بر ما غلبه کنند و ما را بکشند؛ در عوض، ترس ما از آنها ارتباط نزدیکی با احساس انزجار دارد؛ برخی از دانشمندان معتقدند ترس ما از حشرات بیشتر نوعی واکنش بیزاری است؛ انسان‌ها این پاسخ را برای دوری از انواع خطرات مانند سموم، غذای فاسد و محیط های ناامن تکامل داده اند.
حشراتی مانند مگس ها و سوسک ها اغلب از غذاهای فاسد، جانوران مرده و مدفوع تغذیه می کنند، بنابراین، وقتی آنها را در خانه یا بشقاب غذای خود می بینیم، این واکنش انزجار در مغز ما فعال می شود؛ از سوی دیگر، حشراتی مانند شپش، کک و ساس می توانند به خانه های ما هجوم آورند و دردسر زیادی ایجاد کنند؛ موریانه ها که چوب های خانه را می خورند، مثال دیگری هستند که می توانند خسارت های زیادی به بار آورند.
پژوهشگرانی که ارتباط تنفر و ترس را بررسی می کنند، از اصطلاح «واکنش پس کشیدن» برای توصیف تمایل انسان به دور ماندن از چیزی ناآشنا یا نفرت انگیز استفاده می کنند؛ درست همان طور که از مدفوع و غذای فاسد به دلیل توانایی آنها برای بیمار کردن خود منزجر می شویم، از حشرات نیز دوری می کنیم؛ به عنوان مثال، سوسک ها یکی از ترسناک ترین بندپایان هستند و به دلیل خوبی هم از آنها منزجر هستیم؛ آنها به دلیل علاقه به غذای فاسد و دلایل دیگر می توانند بیماری را گسترش دهند.
حشرات آن قدرها که فکر می کنیم بد نیستند
حشرات برای اکوسیستم ها کارهای زیادی انجام می دهند؛ آنها ضایعات را تجزیه و زنجیره غذایی را تأمین می کنند؛ حشرات شکارچی مانند عنکبوت، کفشدوزک و سنجاقک، حشرات مزاحمی مانند مگس، پشه و شته ها را دور نگه می دارند؛ کرم های خاکی با افزودن مواد مغذی به خاک به رشد غذا کمک می کنند؛ زنبورها، که به خوبی شناخته نشده‌اند، مسوول گرده افشانی محصولات زراعی و درختانی هستند که غذا و اکسیژن را تأمین می کنند، بنابراین، بسیاری از حشرات برای اکوسیستم مهم هستند و باید قدر آنها را بدانیم.
«نیلوفر سلطانیان» کارشناس بیولوژی و کنترل ناقلین بیماری ها دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
عملکرد مناسب در شرایط پر استرس و بحرانی
برای اینکه بتوانیم در شرایط بحرانی و پُر استرس عملکردی خوب و برنامه ریزی شده از خود نشان دهیم، باید روحیه ای قوی داشته باشیم و با صبر، مشکلات را تحمل کنیم.
در شرایط بحرانی عملکردهای زیر می تواند نتیجه مثبتی را به همراه داشته باشد:
از موقعیت هایی که استرس شما را زیاد می کند دوری کنید؛ گوش دادن به اخبار ناگوار و خواندن اخبار می تواند استرس را دو چندان کند؛ دور شدن از جمع های پر تنش می تواند کمک کننده باشد؛ زمان هایی را با دوستان و خانواده خود بگذرانید و با آنها صحبت کنید.
بهتر است احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، این کار می تواند استرس را تا حد زیادی کمتر کند؛ بدون خجالت در مورد نگرانی ها و حس هایتان حرف بزنید؛ باید قبول کنید که همه چیز تحت کنترل شما نیست؛ بهتر است زندگی عادی خود را حفظ کرده و تمرکز خود را روی چیزهایی قرار دهید که روی آنها کنترل دارید؛ ساعت هایی را به دور از فضای مجازی بگذرانید؛ کارهای آرام بخش انجام دهید مثلا به موسیقی گوش دهید.
در شرایط بحرانی و وقتی شرایط دایم در حال تغییر است، تصمیم مهمی نگیرید و تغییر بزرگ در زندگی خود ایجاد نکنید؛ به خودتان زمان بدهید؛ در این شرایط استراحت کافی نیاز دارید و با خواب خوب و کافی می توانید توان خود را بیشتر کنید.
ورزش کنید؛ با تحرک داشتن و حتی پیاده روی می توانید بدنی سالم تر داشته باشید؛ از روش های آرام سازی استفاده کنید؛ در مواقع استرس نفس های عمیق بکشید و مدیتیشن کنید؛ در حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنید؛ هیچ دارویی بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
یکی از بهترین روش ها برای کنترل اضطراب این است که سیستم عصبی را به وسیله تنفس دیافراگمی آرام کنید؛ انجام این عمل به مدت چند دقیقه، این پیام را به مغز مخابره می‌کند که واقعاً در معرض خطر نیستید و بدنتان را از حالت تشنج، در حالت آرامش قرار می‌دهد؛ صاف بنشینید و هر دو پای خود را روی زمین بگذارید؛ چشمانتان را ببندید؛ با صدای آهنگین و آرام جملات مثبتی مانند «من در آرامش هستم» یا «من خودم را دوست دارم» را با خود زمزمه کنید؛ اجازه دهید تا هرگونه افکار منحرف از ذهن شما خارج شود.
از لحظات خود و طعم هر تکه غذایی که میل می کنید، لذت ببرید؛ خنده از ته دل نه تنها بار ذهنی شما را کم می کند، بلکه ترشح هورمون اندورفین را افزایش می‌دهد که به خُلق و خوی شما کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد که گوش دادن به موسیقی آرام بخش مانند صدای اقیانوس، جویبار متلاطم و آوای پرندگان می تواند موجب کاهش فشار خون، ضربان قلب و اضطراب شود؛ همچنین ورزش های مختلف، از جمله یوگا و پیاده روی، می تواند افسردگی و اضطراب را با کمک به انتشار مواد شیمیایی مفید در مغز کاهش دهد.
فهرستی از یک یا چند مورد از چیزهایی را که باید قدردان شان باشید، در کنار خود نگه دارید تا به شما برای یادآوری همه نعمت های خوبی که در کنارتان هستند کمک کند.
نوشتن ترس ها و نگرانی هایی که تجربه می کنید، به شما کمک می کند به احساس خود پی ببرید؛ احساسی که می تواند بهبود پیدا کند؛ اگر اقرار کنید که از چیزی می ترسید، ترس قدرتش را در برابر شما از دست می دهد و دیگر نمی تواند حالات شما را کنترل کند.
ذهن آگاهی و حضور در لحظه، یکی از بهترین راه های کنترل اضطراب است؛ شما می توانید آن را با تمرکز عمیق بر احساسات و پذیرفتن بدون قضاوت همه افکار و حواس تان تمرین کنید.
اگر تغذیه خوبی دارید و سعی می کنید که با داشتن یک رژیم غذایی خوب، بر استرس غلبه کنید بهتر است مصرف موادی که باعث بدتر شدن استرس می شوند را کم کنید، یعنی موادی که موجب تحریک قلب و افزایش تحریک پذیری شما می شوند؛ یکی از موادی که مصرف آن در زمان استرس می تواند باعث بدتر شدن آن شود، کافئین است.
«ژاله راستی عمادآبادی» کارشناس گروه بهداشت عمومی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
اهمیت هیدراتاسیون مناسب در فصل تابستان
فصل تابستان با گرما، رطوبت و افزایش فعالیت های بدنی همراه است؛ این شرایط می تواند تاثیرات قابل توجهی بر سلامتی و رفاه عمومی افراد داشته باشد؛ یکی از مهم ترین نکات در این فصل، مصرف مایعات کافی است.
نیاز بدن به مایعات
تقریبا ۶۰ درصد بدن انسان از آب تشکیل شده است و آب برای عملکرد صحیح سلول ها، بافت ها و اندام ها ضروری است؛ در فصل تابستان، به دلیل افزایش دما و رطوبت، نیاز به مایعات بیشتر می شود؛ عرق کردن یکی از روش های طبیعی بدن برای خنک کردن خود است، اما این فرآیند منجر به از دست رفتن مقدار زیادی آب و الکترولیت ها می‌شود، بنابراین، تامین مایعات کافی در این فصل ضروری است.
تاثیرات کم آبی بر بدن انسان
کمبود آب در بدن می تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
۱. کاهش عملکرد فیزیکی: عدم هیدراتاسیون کافی می تواند منجر به خستگی، کاهش قدرت و استقامت شود؛ این مساله به ویژه در ورزشکاران و افرادی که به طور مداوم به فعالیت های بدنی مشغول هستند، قابل مشاهده است؛ تحقیقات نشان می دهد که حتی کاهش ۲ درصد از آب بدن می تواند تاثیرات منفی بر عملکرد ورزشی داشته باشد.
۲. اختلالات شناختی: کم آبی می تواند بر تمرکز، حافظه و عملکرد شناختی تاثیر بگذارد، به ویژه در زمان هایی که افراد تحت فشار و استرس هستند؛ هیدراتاسیون کافی می تواند به بهبود عملکرد شناختی کمک کند؛ این موضوع به ویژه برای دانش آموزان و دانشجویان در زمان امتحانات اهمیت دارد.
۳. مشکلات گوارشی: کمبود مایعات می تواند به مشکلاتی مانند یبوست و سوء هاضمه منجر شود؛ آب به هضم غذا و جذب مواد مغذی کمک می کند؛ برای افرادی که از رژیم های غذایی حاوی فیبر بالا استفاده می کنند، مصرف مایعات کافی ضروری است تا این فیبرها به درستی عمل کنند.
۴. عوارض پوستی: کم آبی می تواند به خشکی پوست و مشکلات پوستی منجر شود؛ در فصل تابستان، با افزایش تابش خورشید و گرما، پوست نیاز به رطوبت رسانی بیشتری دارد که با مصرف مایعات مناسب میسر می شود.
راهکارهای حفظ هیدراتاسیون
برای حفظ هیدراتاسیون مناسب در تابستان، می توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
– نوشیدن آب به طور منظم: بهتر است در طول روز به طور مرتب آب بنوشید، حتی اگر تشنه نیستید؛ نوشیدن حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز توصیه می شود؛ در دسترس قرار دادن بطری های آب می تواند به یادآوری نوشیدن آب کمک کند.
– استفاده از میوه‌ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجاتی مانند هندوانه، خیار، پرتقال و توت فرنگی حاوی آب بالایی هستند و می توانند به تأمین مایعات بدن کمک کنند؛ این مواد غذایی همچنین به دلیل داشتن ویتامین ها و مواد معدنی، به بهبود سلامت عمومی نیز کمک می کنند.
– پرهیز از نوشیدنی های کافئین دار و الکلی: این نوشیدنی ها می توانند باعث افزایش دفع آب از بدن شوند و بهتر است در فصل تابستان محدود شوند؛ به جای آن، از نوشیدنی های طبیعی و آبمیوه های تازه استفاده کنید.
– نوشیدن مایعات حاوی الکترولیت: در صورت فعالیت بدنی شدید یا تعریق زیاد، نوشیدن مایعات حاوی الکترولیت مانند نوشیدنی های ورزشی می تواند مفید باشد؛ این مایعات کمک می کنند تا تعادل الکترولیت ها در بدن حفظ و از خستگی زودرس جلوگیری شود.
به طور کلی مصرف مایعات در فصل تابستان نه تنها به حفظ سلامت عمومی کمک می کند، بلکه تاثیرات مثبت بر روی عملکرد فیزیکی و شناختی افراد دارد؛ با رعایت نکات ذکر شده، می توان از بروز عوارض ناشی از کم آبی جلوگیری کرد و از تابستانی سالم و پُر انرژی لذت برد؛ هیدراتاسیون مناسب می تواند به بهبود خُلق و خو و افزایش انرژی کمک کند و در نهایت کیفیت زندگی را در این فصل گرم بهبود بخشد.
الهه عباسی
کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
نقش سین بیوتیک ها در مولتیپل اسکلروزیس(ام اس)
مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری التهابی، خودایمنی و نورودژنراتیو سیستم عصبی مرکزی است که با تخریب میلین، التهاب عصبی و آسیب آکسونی همراه است؛ علائم این بیماری طیفی از اختلالات حرکتی، بینایی، شناختی و روان شناختی را شامل می شود.
علیرغم ناشناخته بودن علت دقیق بیماری، شواهد قوی حاکی از آن است که اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و تعامل آن با میکروبیوتای روده در پاتوژنز ام اس نقش کلیدی دارند؛ در سال های اخیر، محور روده–مغز و به ویژه میکروبیوتای روده به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های عصبی شناخته شده است؛ به دنبال آن، استفاده از رویکردهای تغذیه ای مانند پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها و به ویژه سین بیوتیک ها توجه زیادی را در کنترل بیماری ام اس به خود جلب کرده اند.
اختلال در تعادل میکروبیوتای روده در ام اس:
میکروبیوتای روده مجموعه ای پیچیده از میکرو ارگانیسم هاست که عملکردهای متعددی در بدن انسان دارد؛ از جمله تنظیم سیستم ایمنی بدن، تولید متابولیت های ضد التهابی، حفظ سد روده ای و ارتباط با سیستم عصبی مرکزی از طریق محور روده–مغز؛ در بیماران مبتلا به ام اس، مطالعات متعددی نشان داده اند که تعادل میکروبیوتای روده به هم خورده و حالتی موسوم به dysbiosis به وجود آمده است.
این اختلال شامل کاهش باکتری های مفید مانند بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس و افزایش باکتری های پیش- التهابی مانند آکرمانسیا موسینیفیلا و متانوبروی باکتر اسمیتی است.
نتایج این تغییرات عبارت هستند از افزایش نفوذپذیری روده، ورود محصولات باکتریایی مانند LPS به جریان خون، فعال سازی مزمن سیستم ایمنی و پاسخ های Th1 وTh17 ، التهاب گسترده و تحریک فرایندهای دمیلینه کننده در سیستم عصبی مرکزی.
سین‌بیوتیک ها: ترکیبی از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها
سین بیوتیک ها ترکیباتی هستند که به صورت همزمان از پروبیوتیک ها(میکرو ارگانیسم های زنده مفید) و پری بیوتیک ها(مواد غذایی غیر قابل هضم که موجب رشد پروبیوتیک ها می شوند) تشکیل شده‌اند؛ این ترکیبات با هدف بازگرداندن تعادل میکروبی روده، کاهش التهاب سیستمیک، تعدیل عملکرد ایمنی و در نهایت، تأثیر مثبت بر عملکرد عصبی و روان شناختی توسعه یافته اند.
مکانیسم های اثر سین بیوتیک ها بر ام اس شامل موارد زیر است:
بازسازی تعادل ایمنی: سین بیوتیک ها از طریق بازگرداندن تعادل به میکروبیوتای روده، سبب افزایش سلول های T تنظیمی (Treg) و کاهش سلول های التهابی Th1 و Th17 می شوند؛ این تغییر ایمنی نقش مهمی در کاهش التهاب سیستم عصبی مرکزی دارد.
کاهش مارکرهای التهابی: در یک مطالعه بالینی تصادفی، مصرف روزانه سین بیوتیک ها به مدت ۱۲ هفته موجب کاهش معنادار سطوح پروتئین واکنشی C، فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا و اینترلوکین ۶ در بیماران مبتلا به ام اس شد؛ این کاهش با بهبود وضعیت بالینی و انرژی بیماران همراه بود.
بهبود عملکرد سد روده‌ای: سین بیوتیک ها با تقویت اتصال بین سلول های اپی تلیال روده مانع از ورود محصولات باکتریایی به جریان خون شده و به این ترتیب مسیر التهاب سیستمیک و التهاب مغزی را مسدود می کنند.
تولید متابولیت های ضدالتهابی مانند SCFAs: پری بیوتیک ها توسط باکتری های مفید به اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFAs) مانند بوتیرات، پروپیونات و استات تخمیر می شوند؛ این ترکیبات نقش مهمی در مهار التهاب، تغذیه سلول های روده ای و کاهش نفوذپذیری روده دارند.
بهبود علائم روان شناختی (افسردگی، اضطراب، خستگی): سین بیوتیک ها با تأثیرگذاری بر محور روده–مغز، افزایش تولید نوروترنسمیترهایی نظیر GABA و سروتونین و کاهش التهاب نورونی، موجب کاهش علائم روانی در بیماران ام اس می شوند؛ مطالعات انسانی نشان داده‌اند که مصرف سین بیوتیک ها می تواند منجر به کاهش نمرات افسردگی و اضطراب شود.
نتیجه گیری:
سین بیوتیک ها به عنوان درمان مکمل در بیماران مبتلا به ام اس، از طریق بازگرداندن تعادل به میکروبیوتای روده، کاهش التهاب سیستمیک، بهبود عملکرد سد روده‌ای و محور روده–مغز می توانند اثرات مثبتی در کنترل علائم و کند کردن پیشرفت بیماری داشته باشند.
دکتر «سحر فصحتی» دکترای تخصصی علوم تغذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
واکنش مناسب به یک حادثه هسته ای
واکنش عمومی در طول یک حادثه هسته‌ای باید متناسب با شدت وضعیت و بر اساس طبقه بندی های اضطراری رسمی باشد؛ این رویکرد فاز به فاز، امکان پاسخگویی مؤثر و کاهش خطرات را فراهم می آورد.
الف) فاز تهدید به حمله و آمادگی اولیه
هیچ حمله ای صورت نگرفته و فقط تهدید به حمله وجود دارد.
اقدامات اجرایی:
دریافت اطلاعات از منابع رسمی و معتبر: پیگیری اخبار و دستورالعمل ها از طریق رادیو، تلویزیون و شبکه های اجتماعی رسمی مقامات محلی و ملی
حفظ آرامش و جلوگیری از وحشت: درک فازبندی و طبقه بندی های اضطراری به مردم کمک می کند تا بدانند که در این فاز، خطر فوری برای عموم وجود ندارد؛ این دانش می تواند به حفظ آرامش کمک کرده و از واکنش های غیرضروری جلوگیری کند.
حمایت از همسایگان و گروه های آسیب‌پذیر: تشویق به بررسی وضعیت همسایگان، به ویژه سالمندان، افراد دارای معلولیت، یا کسانی که ممکن است به کمک نیاز داشته باشند و اطمینان از آگاهی آنها از توصیه های آمادگی.
آمادگی های اولیه در منزل: اطمینان از تکمیل کیت اضطراری و بررسی موجودی آب و غذا.
ب) فاز حمله به بخش های غیر اتمی
در این فاز، حمله به تأسیسات صورت گرفته اما بخش های هسته ای هدف قرار نگرفته اند و انتظار انتشار رادیو اکتیو وجود ندارد.
اقدامات اجرایی:
پیگیری مداوم هشدارهای رسمی: مردم باید به طور مداوم به رادیو یا تلویزیون (شبکه خبر) گوش دهند و هشدارهای اضطراری را دنبال کنند، به ویژه اگر در فاصله نزدیک به نیروگاه قرار دارند.
عدم تماس با اورژانس برای اطلاعات: از تماس با ۱۱۰ یا ۱۱۵ و یا خود نیروگاه برای کسب اطلاعات خودداری شود.
آرامش خود را حفظ کرده و تنها به دستورالعمل های رسمی عمل کنند.
آماده باش برای اقدامات احتمالی: در این فاز، مقامات ممکن است شروع به آماده سازی برای اقدامات حفاظتی مانند جابجایی یا پناه گرفتن در محل کنند؛ مردم باید هوشیار باشند و برای این اقدامات آماده شوند.
پناه گرفتن در محل: اگرچه انتشار رادیو اکتیو انتظار نمی رود، اما ممکن است به دلیل آسیب به زیرساخت ها یا وضعیت امنیتی، دستور پناه گرفتن در محل صادر شود؛ در این صورت، باید در داخل ساختمان های محکم یا اتاق امن منزل پناه گرفت.
در صورت پناه گرفتن در محل، فن ها، سیستم های تهویه مطبوع و واحدهای گرمایشی که هوای بیرون را به داخل می آورند، باید خاموش شوند و پنجره ها و درها نیز باید بسته شود.
ج) فاز حمله به بخش های هسته ای و انتشار رادیو اکتیو مختصر
در این فاز، تأسیسات هسته ای هدف قرار گرفته و انتشار رادیو اکتیو، هرچند مختصر، فقط محدود به داخل سایت رخ داده است.
اقدامات اجرایی:
«وارد شوید، بمانید، گوش دهید» (Get Inside, Stay Inside, Stay Tuned): این سه عبارت، راهنمای اصلی عمل در این فاز هستند.
وارد شوید (Get Inside): بلافاصله وارد نزدیک ترین ساختمان محکم یا اتاق امن منزل شوید و از پنجره ها فاصله بگیرید؛ هرچه دیوار بیشتری بین شما و بیرون باشد، محافظت بیشتری در برابر تشعشع خواهید داشت؛ ساختمان های آجری یا بتنی بهترین پناهگاه ها هستند؛ اتومبیل ها محافظت خوبی در برابر مواد رادیو اکتیو ارائه نمی دهند.
بمانید (Stay Inside): در داخل ساختمان بمانید، مگر اینکه مقامات دستور دیگری بدهند؛ پناه گرفتن در محل ممکن است طولانی شود و حتی چند روز ادامه داشته باشد، زیرا سطح تشعشع به تدریج کاهش می یابد و بر اساس سنجش میزان اشعه توسط کارشناسان اعلام خواهد شد؛ فن ها، سیستم های تهویه مطبوع و واحدهای گرمایشی که هوای بیرون را به داخل می آورند، باید خاموش شوند؛ پنجره ها و درها نیز باید بسته شوند و حیوانات خانگی نیز باید در داخل بمانند.
گوش دهید (Stay Tuned): به دستورالعمل های مقامات واکنش اضطراری گوش دهید؛ مقامات اطلاعات به روز را از طریق تلویزیون، رادیو و شبکه های اجتماعی رسمی منتشر خواهند کرد.
عدم ترک پناهگاه برای آوردن کودکان: والدین و مراقبان نباید برای آوردن کودکان خود از مدارس یا مهد کودک ها، پناهگاه را ترک کنند؛ این مراکز برنامه هایی برای نگهداری ایمن کودکان دارند و تلاش برای رسیدن به آنها می تواند شما و فرزندانتان را در معرض سطوح خطرناک تشعشع قرار دهد؛ اتحاد مجدد باید در زمان امن تر صورت گیرد.
د) فاز انتشار رادیو اکتیو به بیرون از محوطه سایت
در این فاز، انتشار رادیو اکتیو به بیرون از سایت رخ داده است و ممکن است نیاز به اقدامات حفاظتی گسترده تری مانند تخلیه یا پناه گرفتن طولانی مدت باشد.
اقدامات اجرایی:
پیروی از دستورالعمل های تخلیه: اگر دستور تخلیه صادر شد، مردم باید به دقت به دستورالعمل های مقامات در مورد مسیرهای تخلیه، پناهگاه ها و فرایندها گوش دهند؛ اطلاعات در مورد زمان ایمن برای خروج و مقصد از طریق رادیو یا پیامک و سایر کانال های معتبر رسمی که پس از انفجار هسته‌ای نیز کار می کنند، در دسترس خواهد بود.
تخلیه (Evacuation): در صورت دستور تخلیه، آرامش خود را حفظ کرده و عجله نکنید؛ اقلام ضروری (لباس، لوازم پزشکی، مدارک مهم، لوازم شخصی، لوازم کودکان و حیوانات خانگی) را برای چند روز جمع آوری کنید.
تاکید بر استفاده از وسایل نقلیه عمومی است که برای این کار آماده شده اند و نباید با خودروی شخصی به تخلیه اقدام نمود(ازدحام و انسداد مسیر)؛ اما در صورتی که وسایل نقلیه عمومی نبود و با خودرو شخصی اقدام به تخلیه شد، پنجره‌های خودرو را بسته نگه دارید و تهویه هوا از بیرون به داخل ماشین را ببندید و مسیر تخلیه مشخص شده را دنبال کنید؛ مستقیماً به اماکن تعیین شده بروید؛ در آنجا کارشناسان به شما در یافتن غذا، سرپناه و در صورت لزوم، یافتن سایر اعضای خانواده کمک خواهند کرد.
اگر در طول انتشار رادیو اکتیو در فضای باز بودید یا فکر می‌کنید مواد رادیو اکتیو روی بدن شما قرار گرفته است، باید بلافاصله خودآلودگی زدایی کنید.
برداشتن لایه بیرونی لباس می تواند تا ۹۰ درصد مواد رادیو اکتیو را از بدن حذف کند؛ این کار باید با دقت انجام شود تا گرد و غبار رادیو اکتیو پخش نشود؛ از لمس چشم ها، بینی و دهان خودداری کنید؛ لباس های آلوده را در یک کیسه ۲ لایه پلاستیکی یا ظرف دربسته قرار داده و از افراد و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
در صورت امکان، دوش آب گرم بگیرید و با صابون و آب فراوان به آرامی خود را بشویید؛ موها را با شامپو بشویید؛ از مالش یا خراشیدن پوست خودداری کنید؛ اگر نمی توانید دوش بگیرید، از دستمال مرطوب یا پارچه تمیز و مرطوب برای پاک کردن صورت در ابتدا، سپس دست ها و قسمت هایی که با لباس پوشیده نبوده است، استفاده کنید؛ آب ولرم برای شست و شو ترجیح داده می شود، زیرا آب سرد می تواند منافذ پوست را ببندد و آلودگی را ثابت کند، در حالی که آب داغ می تواند منافذ را باز کند و آلودگی را به عمق پوست ببرد؛ اگر صابون در دسترس نیست زمان را برای پیدا کردن صابون از دست ندهید و هرچه سریع تر با آب ولرم تنها بدن را شست و شو دهید؛ پس از شست و شو، لباس های تمیز بپوشید.
غذاها و نوشیدنی هایی که در ظروف دربسته (کنسرو، بطری، جعبه) قرار دارند یا از قبل در داخل ساختمان بوده اند، برای مصرف ایمن هستند.
اگر بسته بندی غذا یا نوشیدنی در فضای باز بوده است، قبل از مصرف آن را با یک پارچه مرطوب یا دستمال تمیز پاک کنید؛ دستمال های استفاده شده را در یک کیسه ۲ لایه پلاستیکی دربسته قرار داده و از افراد و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
تا زمانی که مقامات اعلام نکنند، از مصرف سبزیجات و میوه باغچه یا غذاها و مایعات روباز که در فضای باز بوده اند، خودداری کنید.
آب بطری تنها منبع آبی است که تا زمان آزمایش توسط مقامات، عاری از آلودگی است؛ جوشاندن آب لوله کشی مواد رادیو اکتیو را از بین نمی برد، اما می تواند میکروب ها را از بین ببرد؛ آب لوله کشی برای شست و شو و تمیز کردن (از جمله خودآلودگی زدایی) ایمن است، مگر اینکه مقامات خلاف آن را اعلام کنند؛ در صورت تایید آلودگی آب شهری، می توان از آب بطری استفاده نمود.
هرگز پتاسیم یدید (KI) را مصرف نکنید یا به دیگران ندهید، مگر اینکه به طور خاص توسط مقامات بهداشت یا تیم بحران قبلا توصیه شده باشد.
KI یک نوع ید غیر رادیو اکتیو است که می تواند به جلوگیری از جذب ید رادیو اکتیو توسط غده تیروئید کمک کند؛ تیروئید نمی تواند بین ید پایدار (KI) و ید رادیو اکتیو تمایز قائل شود؛ بنابراین، مصرف KI، تیروئید را با ید پایدار اشباع کرده و از جذب ید رادیو اکتیو جلوگیری می کند.
محدودیت‌های مهم KI
فقط در برابر ید رادیو اکتیو محافظت می کند و نه سایر انواع مواد رادیو اکتیو.
تنها از تیروئید محافظت می کند و نه سایر قسمت های بدن.
بیشترین اثربخشی آن زمانی است که مدت کوتاهی قبل یا بلافاصله پس از مواجهه با ید رادیو اکتیو مصرف شود (در ۲۴ ساعت قبل یا ۴ ساعت پس از مواجهه).
پایش سلامت بلندمدت برای جمعیت های در معرض خطر، به ویژه برای تشخیص زودهنگام سرطان تیروئید و سایر عوارض مرتبط با تشعشع، حیاتی است؛ این پایش ها باید شامل غربالگری منظم و دسترسی به مراقبت های پزشکی تخصصی باشد.
مهندس «علیرضا عباسی» کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط
برنامه های فرهنگی مذهبی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ایام محرم
مدیر فرهنگی و امور فوق برنامه دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ضمن تشریح برنامه های مدیریت فرهنگی در ایام سوگواری عزای سیدالشهدا (ع)، از همه اساتید، دانشجویان و همکاران برای حضور در برنامه های فرهنگی و مذهبی دانشگاه دعوت کرد.
دکتر «رضا کافی پور» همزمان با فرارسیدن ماه محرم و برگزاری عزای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام، به تشریح برنامه های فرهنگی دانشگاه پرداخت و گفت: برای برگزاری برنامه های معنوی، فرهنگی و آیینی در سطح دانشگاه، با هدف تعمیق فرهنگ عاشورایی، ارتقای معنویت جمعی و پاسداشت ارزشهای ایثار و فداکاری پیش بینی شده است.
دکتر کافی پور افزود: برنامه‌های پیش‌بینی‌شده با مشارکت پرشور هیئات دانشجویی و کارمندی، در بخش‌های مختلف دانشگاه شامل دانشکده‌ها، خوابگاه‌ها، بیمارستان‌ها و ساختمان مرکزی در حال انجام است که از جمله این برنامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- به همت هیئت الرضا (ع) و با همکاری هیئت اباصالح (عج) و هیئت الزهرا (س) بسیج دانشجویی، از شب اول محرم تا شب عاشورا، از ساعت ۲۰ و ۱۵ دقیقه تا ۲۲ در محل دانشکده پزشکی خیمه عزا برپا شده است، همچنین ویژه برنامه روز عاشورای حسینی در دانشکده پزشکی برگزار می شود.
۲- برگزاری جلسات صبحگاهی عزاداری و ترویج شعائر عاشورایی ویژه کارکنان ساختمان مرکزی دانشگاه، از ساعت ۶ و ۱۵ دقیقه تا ۷ صبح در روزهای اداری در حال برگزاری است.
۳- اجرای مراسم عزاداری و سخنرانی در دانشکده‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز تابعه دانشگاه، همزمان با روزهای اداری دهه اول محرم.
۴- برگزاری مراسم قرائت زیارت عاشورا و مداحی ویژه خوابگاه‌های متأهلی شامل خوابگاه های امام حسن (ع)، ارم ۶ و گلستان، پس از اقامه نماز مغرب
مدیر فرهنگی و امور فوق برنامه دانشگاه علوم پزشکی شیراز ضمن دعوت از جامعه دانشگاهیان علوم پزشکی شیراز برای حضور در این برنامه ها تاکید کرد: اساتید، دانشجویان و همکاران می توانند با حضور معنوی خود در این برنامه‌ها، در تقویت فضای فرهنگی و دینی دانشگاه علوم پزشکی شیراز سهیم باشند.
تأکید مشاور عالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر بهره‌مندی هدفمند از ظرفیت‌های موجود برای توسعه گردشگری سلامت
چهارمین نشست شورای گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، صبح امروز دهم تیر ۱۴۰۴، با حضور مشاور عالی رئیس دانشگاه، معاونان و جمعی از مدیران این دانشگاه برگزار شد.
مشاور عالی رئیس دانشگاه در این نشست، با اشاره به جایگاه ویژه شیراز در ابعاد گوناگون، بر ضرورت بهره‌برداری هدفمند و هوشمندانه از ظرفیت‌های موجود به منظور توسعه گردشگری سلامت تأکید کرد.
دکتر «کوروش عزیزی» با اشاره به پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی شهر شیراز و موقعیت ممتاز آن در جنوب کشور، اظهار داشت: شیراز نه تنها به عنوان یکی از قطب‌های مهم پزشکی کشور شناخته می‌شود، بلکه با دارا بودن جاذبه‌های متنوع گردشگری اعم از مذهبی، تاریخی، فرهنگی، طبیعی و هنری، این قابلیت را دارد که به یکی از مراکز اصلی گردشگری سلامت در سطح منطقه تبدیل شود.
دکتر عزیزی همچنین با تأکید بر وجود زیرساخت‌های مناسب درمانی، مراکز پیشرفته پزشکی، حضور پزشکان مجرب و استقبال روزافزون بیماران بین‌المللی از خدمات سلامت در شیراز، این مجموعه از عوامل را فرصتی ارزشمند برای تقویت و توسعه پایدار گردشگری سلامت دانست که نیازمند مدیریت دقیق و برنامه‌ریزی هدفمند است.
در ادامه این نشست، معاونان درمان، توسعه مدیریت و منابع و بین‌الملل دانشگاه، راهکارهایی در راستای ارتقاء سطح خدمات به بیماران بین‌المللی، تسهیل فرآیند پذیرش بیماران خارجی، بهبود زیرساخت‌های رفاهی و اقامتی، گسترش همکاری با شرکت‌های گردشگری و بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
شورای گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز تلاش دارد با ایجاد هم‌افزایی میان بخش‌های درمانی، آموزشی، خدماتی و گردشگری، زمینه‌ساز ارتقاء جایگاه شیراز به عنوان مقصدی ایمن، تخصصی و گردشگرپذیر در حوزه سلامت در سطح ملی و منطقه‌ای باشد.
این نشست در محل دفتر ریاست دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز برگزار شد.
استقبال کنندگان از حجاج، نکات بهداشتی را رعایت کنند
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از استقبال‌کنندگان حجاج خواست، برای حفظ سلامتی و جلوگیری از انتشار بیماری، نکات بهداشتی را رعایت کنند.
دکتر «مهدی نجات» اظهار کرد: از آنجا که برخی از بیماری‌های عفونی ممکن است تا چند روز در بدن انسان بدون علامت بماند، لازم است حجاج تا دو هفته پس از برگشت از سفر مراقبت‌های لازم را انجام دهند.
او توصیه کرد که حجاج به ویژه افرادی که نشانه بیماری دارند، تا حد امکان ضمن خودداری از برگزاری مراسم به مدت دو هفته، در دیدار با اعضای خانواده از تماس بسیار نزدیک و روبوسی پرهیز کنند.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اعلام رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر اجرای طرح گسترده مراقبت از بیماری‌های واگیر در میان زائران حج تمتع ۱۴۰۴ در زمان بازگشت به کشور افزود: در این طرح از تاریخ بیست و یکم خرداد تا هفتم تیر ۱۴۰۴، ۷۵ هزار و ۴۸۱ نفر از زائران ورودی به کشور تحت پایش و مراقبت بهداشتی قرار گرفتند.
دکتر نجات عنوان کرد: با توجه به اینکه در این مراسم معنوی به دلیل تجمع افراد از کشورهای مختلف امکان شیوع انواع بیماری‌های عفونی وجود دارد، خطر ابتلای حجاج به بیماری و انتقال این عفونت‌ها و عوامل بیماری زا در هنگام بازگشت به کشور نیز وجود دارد.
او شایع ترین بیماری‌هایی که ممکن است حجاج به آنها مبتلا شوند را بیماری‌های حاد تنفسی عنوان کرد و افزود: از جمله این بیماری ها می‌توان به بیماری کووید ۱۹، آنفلوآنزا و همچنین بیماری‌های گوارشی اشاره کرد.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، از زائران خواست که در صورت ابتلا به نشانه هایی چون تب، سرفه و گلودرد ضمن رعایت آداب تنفسی و استفاده از ماسک تا زمان بهبودی، از تماس نزدیک و مستقیم با دیگر افراد خودداری و در صورت تشدید علایم به پزشک مراجعه کنند.
دکتر نجات گفت: همچنین لازم است فرد در صورت ابتلا به نشانه های گوارشی، داشتن تب و دانه های پوستی و یا تب و خونریزی، ضمن خودداری از تماس مستقیم با سایر افراد، برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کند.
او از پایش مراقبتی حجاج از سوی مراقبان سلامت و بهورزان در سطح استان خبر داد و گفت : در این راستا مراقبان سلامت و بهورزان در شهرستان های استان فارس و شیراز به مدت دو هفته با برقراری تماس تلفنی با زائران، وضعیت سلامتی آنها را رصد می کنند.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، همچنین توصیه کرد که همراهان و استقبال کنندگان نیز از قربانی کردن دام برای حجاج در معابر عمومی خودداری و از مکان های مورد تایید دامپزشکی برای خرید دام و ذبح آن استفاده کنند.
دکتر نجات با اشاره به اینکه گوشت تازه لازم است به مدت ۲۴ ساعت قبل از تکه کردن و استفاده در یخچال باشد، افزود: جگر و سایر اعضای داخلی حیوان نیز لازم است به مدت ۴۸ ساعت در یخچال قرار بگیرد و توصیه می شود ذبح کنندگان در هنگام ذبح از چکمه، ماسک، شیلد و دستکش استفاده کنند.
ویژه‌نامه نوا؛ ابتکار قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات برای تقویت باورها و سلامت جامعه
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، از انتشار ویژه‌نامه نوا خبر داد که به ابتکار قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات برای تقویت باورها و سلامت جامعه تهیه و تدوین شده است.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر «حمید مقامی» گفت: قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات، به همت دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه تاسیس شده تا بتواند در کنار اساتید، کارکنان و دانشجویان، باورهای معنوی و سلامت جامعه را تقویت کند.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر مقامی افزود: دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با راه‌اندازی قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات و انتشار ویژه‌نامه نوا، برای مقابله با فرسایش باورها و ارتقای سلامت جامعه گامی نو برداشت.
این مقام مسوول در دانشگاه علوم پزشکی شیراز اظهار کرد: این ویژه نامه به گفت و گو با اساتید دانشگاه در خصوص بررسی راهکارهای مقابله با فروپاشی باورها، ساختارشناسی نظام سلامت و توانمندسازی جامعه دانشگاهی در برابر تهدیدات فرهنگی و اجتماعی می پردازد.
برای مطالعه متن کامل ویژه‌نامه نوا، به سایت فرهنگی تبلیغی فتح حیات به نشانی (https://fath.sums.ac.ir/) مراجعه کنید.
او در ادامه به نقش روش های بازیافت غذا نیز بر میزان پسماند غذایی اشاره کرد و گفت: بخش زیادی از ضایعات غذایی به حیوانات خانگی داده می‌شود، اما تمرکز بیش از حد بر روش های دفع (مانند بازیافت یا کمپوست)، ممکن است انگیزه پیشگیری از هدررفت را کاهش دهد؛ به عنوان مثال بسیاری افراد، غذایی که به حیوانات داده می‌شود یا تبدیل به کمپوست می شود را پسماند به حساب نمی‌آورند، حتی ممکن است بازیافت با کم کردن احساس گناه ناشی از اسراف، به افزایش تولید پسماند بینجامد.
«موزه»، همچنین ترویج فرهنگ اهدای غذا را دارای نقش مهمی در کاهش ضایعات دانست و اضافه کرد: برای این کار باید موانعی مانند نگرانی از کیفیت غذا یا خجالت از اهدا را از بین برد که در این زمینه ارائه راه حل های خلاقانه و ایمن برای اهدای غذای اضافی به نیازمندان یا سازمانهای خیریه، می‌تواند بسیار مؤثر باشد، این روش نه تنها از هدررفت غذا جلوگیری می‌کند، بلکه ذخیره ارزشمندی از مواد غذایی برای کمک به دیگران ایجاد می کند.
کاهش دور ریز مواد غذایی در خانه به کمک تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم
کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز از جمله راهکارهای کاهش دور ریز مواد غذایی در خانه را تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم، به ویژه در خانواده های دارای فرزند عنوان کرد.
سارا موزه با بیان اینکه عادت های خانگی مرتبط با غذا نظیر برنامه ریزی، خرید، نگهداری، پخت و پز، خوردن غذا و مدیریت باقیمانده ها نقش تعیین کننده ای در تأمین غذا و همچنین تولید ضایعات غذایی دارد، گفت: برخی محققان معتقد هستند که ذخیره سازی صحیح مهم ترین راه برای کاهش هدر رفت مواد غذایی است؛ بنابراین مصرف کنندگان باید روش های مناسب نگهداری و دسترسی آسان به مواد غذایی را فرا بگیرند که در این زمینه طبقه بندی محصولات غذایی بر اساس اقلام غذایی جدید تر و قدیمی تر، مرتب کردن دوره ای یخچال و کابینت ها، استفاده از فناوری های جدید بسته بندی و نگهداری محصولات، آشنایی با اصول نگهداری صحیح میوه ها و سبزی ها می تواند در کاهش هدر رفت مواد غذایی مؤثر واقع شود.
اهمیت انتخاب روش های پخت و پز اصولی غذا
او در ادامه به اهمیت پخت و پز اصولی غذا به عنوان دیگر اقدام کارآمد در کاهش دور ریز مواد غذایی اشاره کرد و افزود: پژوهش ها در زمینه تأثیر فرآیندهای آماده سازی غذا بر اتلاف مواد غذایی نشان می دهد، اغلب مقادیر غذایی بیش از مقدار نیاز غذا پخته می شود که در نهایت به هدر می رود.
«موزه» ادامه داد: همچنین در خانواده های دارای فرزند، گاهی اوقات پیش بینی مصرف غذا در منزل از سوی فرزندان مشکل است و در نتیجه منجر به پخت بیش از نیاز غذا می شود که آماده سازی و پخت غذا در حد نیاز خانواده راهکار بسیار مهم در مدیریت اتلاف غذایی در سطح خانوار محسوب می شود.
استفاده از دستورهای پخت خلاقانه
این کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز یک استراتژی مؤثر برای جلوگیری از اتلاف غذایی را استفاده از دستورهای پخت خلاقانه عنوان کرد که موجب می شود باقیمانده های غذایی به صورت کارآمد در تهیه غذای جدید مورد استفاده قرار گیرد.
او اظهار کرد: اغلب اوقات، انتخاب رفتن به رستوران به طور ناگهانی انجام می شود و این موضوع باعث می شود که خریدهای قبلی مواد غذایی در خانه فاسد شده و دور ریخته شود، خانواده ها به ویژه خانواده های دارای فرزند، باید به تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم بپردازند تا از تولید مقادیر زیاد پسماند غذایی ناشی از ترجیح ها و اشتهای متغیر فرزندان پیشگیری شود؛ همچنین پیشنهاد می شود غذاهای خانگی در اولویت قرار گیرد و غذا خوردن در رستوران ها محدود شود.
«موزه» همچتیت انتخاب بشقاب های بزرگتر را سبب اتلاف بیشتر مواد غذایی دانست و اضافه کرد: استفاده از بشقاب های کوچک تر برای سرو غذا، باعث می شود غذا را کمتر و در حد نیاز خود برداریم.
مدیریت باقیمانده های غذایی
به گفته این کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه استفاده مجدد از غذای باقیمانده به عنوان یکی از مؤثرترین روش ها برای مقابله با اتلاف مواد غذایی در سطح خانوار تلقی می شود، اما نگرانی درباره سلامت و تازگی غذاهای مانده باعث می‌شود بعضی خانواده ها از مصرف دوباره آن خودداری کنند، بعضی افراد نیز استفاده از غذای باقیمانده را نشانه‌ای از صرفه‌جویی می‌دانند، اما گاهی سرو آن برای کودکان به دلیل تصور مراقبت کمتر، با احساس گناه همراه است.
او افزود: بسیاری از مردم تمایلی به مصرف غذای تکراری نداشته و بر این باور هستند که کیفیت و طعم غذا بعد از گرم کردن دوباره، افت می‌کند، از سویی دیگر تبدیل غذای باقیمانده به یک وعده غذایی جدید، گاهی وقت گیر است و به خلاقیت نیاز دارد.
تاریخ ذخیره سازی غذا را برچسب گذاری کنیم
«موزه»، نگهداری باقیمانده غذا در ظروف شفاف به دلیل امکان مشاهده بهتر و برچسب گذاری تاریخ ذخیره سازی غذا را دیگر اقدامات کاربردی در این زمینه برشمرد و گفت: علاوه بر این، ایجاد یک فضای خاص در یخچال که تنها برای باقیمانده غذا اختصاص داده شود، می تواند در یادآوری و استفاده به موقع از مواد غذایی کارآمد باشد.
کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز تغییر دیدگاه نسبت به سرو کردن باقیمانده در مقابل مهمانان و ترویج این فرهنگ که استفاده از باقیمانده غذا نه تنها قابل قبول، بلکه یک رفتار مسوولانه است را دارای اهمیت خواند.
نکات بهداشتی در تهیه و توزیع غذاهای نذری در ایام محرم
طبخ غذای نذری از آیین های مذهبی و دینی ما است که ضرورت دارد به توصیه های بهداشتی و تغذیه ای خاصی برای پخت و مصرف این غذاها توجه کنید؛
توصیه هایی در خصوص خرید مواد اولیه غذای نذری:
گوشت و مرغ را از مراکز بهداشتی تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه کنید.
روغن مورد نیاز را از انواع روغن های مایع (مایع معمولی و مایع مخصوص سرخ کردن) خریداری کنید.
نمک مورد نیاز را از انواع نمک های یددار تصفیه شده تهیه و در ظروف در بسته و غیرقابل نفوذ به نور نگهداری کنید.
از مواد اولیه بهداشتی و پاستوریزه مانند کشک، شیر یا ماست پاستوریزه استفاده کنید.
در صورت استفاده از ماست یا لبنیات، از انواع کم چرب استفاده کنید.
توصیه هایی در خصوص تهیه غذای نذری:
تمامی سطوحی که برای تهیه غذا استفاده می کنید، پیش از پخت و پَز، شست و شو کنید.
تمامی غذاها به ویژه گوشت، ماکیان، ماهی و تخم مرغ را به طور کامل بپزید (دمای ۷۰ درجه سانتی گراد).
از ظروف مجزا برای نگهداری غذاهای خام و پخته استفاده کنید.
در طبخ غذا از ظروف استیل یا ظروف تفلون بدون خراشیدگی استفاده کنید.
در زمان طبخ غذا از روزنامه به عنوان دمکنی استفاده نکنید.
از برگرداندن روغن استفاده شده به ظرف اصلی و یا استفاده مکرر از روغن سوخته شده، خودداری کنید.
چربی های اضافه همراه با گوشت و پوست مرغ را تا حد ممکن، پیش از طبخ جدا کنید.
از روغن های با اسید چرب ترانس پایین (کمتر از ۲ درصد) در طبخ غذا استفاده کنید.
از روغن مخصوص سرخ کردنی برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کنید.
از مصرف نمک دریا در طبخ غذاها و سنگ نمک برای خیساندن برنج پرهیز کنید.
برای تهیه انواع خورش ها، سبزی های مصرفی از قبیل کدو، بادمجان، کرفس و سبزی قورمه با روغن کم و به مدت کوتاه تفت دهید.
از استفاده زیاد از شکر در تهیه شله زرد، انواع شربت ها و نذری های شیرین خودداری کنید.
چنانچه از شیر یا شیرکاکائو برای پذیرایی استفاده می کنید، از شیرین کردن بیش از حد آن اجتناب کنید.
در پخت حلوا، از روغن کم استفاده کنید.
به جای پخش شیرینی، در این ایام میوه پخش کنید.
سبزیجات را پیش از اضافه کردن به غذا و به ویژه تهیه سالاد، به خوبی شسته و ضد عفونی کنید.
توصیه هایی در خصوص توزیع و مصرف غذای نذری:
در توزیع غذا، از ظروف یک بار مصرف بر پایه گیاهی استفاده کنید.
از سِرو چای داخل لیوان های پلاستیکی شفاف و یا ارایه غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید؛ استفاده از ظروف پلاستیکی برای ارایه نوشیدنی ها و غذاهای سرد مانعی ندارد.
غذاهای پخته را بیش از دو ساعت در درجه حرارت اتاق نگهداری نکنید.
در صورت تمایل به مصرف مجدد غذای نگهداری شده در یخچال، آن را به طور کامل گرم کنید.
از گرم کردن مکرر غذای مانده و توزیع آن، خودداری کنید.
زهرا میرزایی
کارشناس تغذیه واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای والفجر شیراز
جامعه پرستاری؛ همواره در کنار مردم و آماده خدمت‌رسانی در بحران‌ها
مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در راستای ارزیابی مستمر از مراکز درمانی و تقدیر از تلاش های کادر پرستاری، روز گذشته در بازدیدی میدانی از بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمومنین (ع)، با پرستاران این مرکز درمانی دیدار و گفت و گو کرد.
دکتر «زهرا جمشیدی» در بازدید، از بخش‌های بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمومنین (ع)، در گفت و گو با پرستاران این مرکز، از نزدیک در جریان روند ارائه مراقبت‌های تخصصی به بیماران قرار گرفت و ضمن شنیدن دغدغه‌ها و چالش‌های کادر پرستاری، راهکارهای لازم برای بهبود فرآیندها را مورد بررسی قرار داد.
دکتر جمشیدی با همراهان بیماران نیز به گفت و گو پرداخت و بر اهمیت نقش حمایتی خانواده‌ها در روند بهبودی بیماران تاکید کرد.
مدیر پرستاری دانشگاه با اشاره به تحولات اخیر منطقه و تجاوز ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به خاک کشور، از آمادگی کامل و روحیه ایثارگری جامعه پرستاری در مواجهه با هرگونه بحران و حوادث غیرمترقبه سخن گفت.
او تاکید کرد: جامعه پرستاری همواره در خط مقدم خدمت‌رسانی به مردم است و در تمامی دوران، از جمله در بحران‌های پیش آمده، با تمام توان و جانفشانی در کنار ملت ایران بوده است.
در پایان این بازدید، نشستی با حضور مدیر پرستاری دانشگاه و مسوولان این بیمارستان برگزار و چالش‌های موجود در حوزه پرستاری، از جمله کمبود نیروی انسانی در برخی بخش‌ها و برنامه‌ریزی برای ارتقاء مهارت‌های کادر پرستاری، مورد بررسی قرار گرفت.
دکتر جمشیدی در پایان این بازدید، بر لزوم تداوم بازدیدهای میدانی به منظور حفظ و ارتقاء سطح کیفی خدمات پرستاری در دانشگاه تاکید کرد.
بازدید رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز از خطوط تولید محصولات سلامت‌محور در پارک علم و فناوری سلامت
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز به همراه اعضای هیأت رئیسه، امروز یازدهم تیرماه ۱۴۰۴ با حضور در پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه واقع در پردیس شهید دوران، از روند خطوط تولید یکی از شرکت های غذایی مستقر در این پارک بازدید کرد.
دکتر «سید بصیر هاشمی» در جریان این بازدید با تأکید بر اهمیت توسعه فعالیت‌های فناورانه در حوزه سلامت، اظهار داشت: گسترش پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه و فراهم‌سازی زمینه برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان محصولات سلامت‌محور، از اولویت‌های راهبردی دانشگاه به شمار می‌رود.
رئیس دانشگاه همچنین با اشاره به نقش این مجموعه‌ها در ارتقای شاخص‌های نظام سلامت کشور افزود: حمایت از تولیدات داخلی و نوآورانه، ضمن تقویت زیرساخت‌های خدمات بهداشتی و درمانی، می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال پایدار و رونق اقتصاد سلامت در استان باشد.
در این بازدید، مشاور عالی رئیس دانشگاه و اعضای هیأت رئیسه نیز با حضور در خطوط تولید، ضمن بررسی ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های موجود، راهکارهایی در راستای بهبود فرایندها، ارتقای بهره‌وری و افزایش کیفیت محصولات ارائه دادند.
این بازدید با هدف حمایت از توانمندی‌های فناورانه در حوزه سلامت، در محل پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز برگزار شد.
آغاز عملیات اجرایی ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی در پردیس شهید دوران
با حضور رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مشاور عالی رئیس دانشگاه و اعضای هیأت رئیسه، عملیات اجرایی ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی در پردیس شهید دوران آغاز شد.
دکتر «سید بصیر هاشمی» رئیس دانشگاه در این آیین، با اشاره به اهمیت توسعه فضاهای آموزشی و پژوهشی در ارتقای کیفیت خدمات دانشگاه، گفت: پردیس شهید دوران، افق آینده دانشگاه علوم پزشکی شیراز است و احداث دانشکده‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی در این مجموعه، بخشی از برنامه کلان دانشگاه برای تحقق اهداف راهبردی در حوزه آموزش، پژوهش و فناوری است.
وی افزود: ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، نه تنها پاسخگوی نیازهای آموزشی خواهد بود، بلکه زیرساخت‌های لازم برای توسعه پژوهش‌های نوین را نیز فراهم می‌آورد. این پروژه بستری مناسب برای رشد علمی دانشجویان و ارتقای جایگاه علمی دانشگاه ایجاد خواهد کرد.
رئیس دانشگاه همچنین ابراز امیدواری کرد با مشارکت و هم‌افزایی تمامی بخش‌های دانشگاه، این پروژه در موعد مقرر به بهره‌برداری برسد و به الگویی موفق در اجرای پروژه‌های دانشگاهی تبدیل شود.
آغاز عملیات اجرایی این پروژه، گامی مهم در مسیر ارتقای آموزش و پژوهش در حوزه مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی و نویدبخش آینده‌ای روشن برای توسعه علمی در این حوزه است.
ساختمان جدید این دانشکده با زیربنای تقریبی ۶ هزار مترمربع طراحی شده و به عنوان یکی از پروژه‌های محوری توسعه‌ای دانشگاه، نقش مؤثری در پاسخگویی به نیازهای رو به افزایش جامعه دانشگاهی خواهد داشت.
بازدید رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمؤمنین(ع) و قدردانی از خدمات کادر درمان
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز صبح امروز، یازدهم تیرماه ۱۴۰۴، با همراهی مشاور عالی رئیس دانشگاه و جمعی از اعضای هیأت رئیسه، با حضور در بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمؤمنین(ع)، از تلاش‌ها و خدمات کادر درمان و کارکنان این مرکز تقدیر کرد.
دکتر «سید بصیر هاشمی» در جریان این بازدید، با حضور در بخش‌های مختلف بیمارستان از جمله اورژانس، ICU در حال راه‌اندازی و بخش سوختگی زنان، بر نقش حیاتی این مرکز در ارائه خدمات تخصصی به بیماران دچار سوانح سوختگی تأکید کرد.
وی با قدردانی از تلاش‌های شبانه‌روزی کادر درمان، اظهار داشت: ارائه خدمت در حوزه سلامت، به ویژه در زمینه درمان بیماران سوانح سوختگی، مستلزم سطح بالایی از تخصص، تعهد و ایثار است و شایسته قدردانی ویژه می‌باشد.
رئیس دانشگاه همچنین با اشاره به ضرورت گسترش زیرساخت‌های درمانی در استان فارس، گفت: توسعه بیمارستان‌ها و ارتقای خدمات سلامت در شیراز و دیگر شهرهای استان، از اولویت‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز است. امیدواریم با حمایت و همراهی مسوولان ملی و استانی، شاهد بهبود و گسترش زیرساخت‌های حوزه سلامت در فارس و به ویژه در شیراز باشیم.
این بازدید با حضور رئیس دانشگاه، مشاور عالی رئیس دانشگاه، جمعی از اعضای هیأت رئیسه و مسوولان بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی امیرالمؤمنین(ع) انجام شد.
نقش سین بیوتیک ها در مولتیپل اسکلروزیس(ام اس)
مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری التهابی، خودایمنی و نورودژنراتیو سیستم عصبی مرکزی است که با تخریب میلین، التهاب عصبی و آسیب آکسونی همراه است؛ علائم این بیماری طیفی از اختلالات حرکتی، بینایی، شناختی و روان شناختی را شامل می شود.
علیرغم ناشناخته بودن علت دقیق بیماری، شواهد قوی حاکی از آن است که اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و تعامل آن با میکروبیوتای روده در پاتوژنز ام اس نقش کلیدی دارند؛ در سال های اخیر، محور روده–مغز و به ویژه میکروبیوتای روده به عنوان یکی از عوامل مهم در بروز بیماری های عصبی شناخته شده است؛ به دنبال آن، استفاده از رویکردهای تغذیه ای مانند پروبیوتیک ها، پری بیوتیک ها و به ویژه سین بیوتیک ها توجه زیادی را در کنترل بیماری ام اس به خود جلب کرده اند.
اختلال در تعادل میکروبیوتای روده در ام اس:
میکروبیوتای روده مجموعه ای پیچیده از میکرو ارگانیسم هاست که عملکردهای متعددی در بدن انسان دارد؛ از جمله تنظیم سیستم ایمنی بدن، تولید متابولیت های ضد التهابی، حفظ سد روده ای و ارتباط با سیستم عصبی مرکزی از طریق محور روده–مغز؛ در بیماران مبتلا به ام اس، مطالعات متعددی نشان داده اند که تعادل میکروبیوتای روده به هم خورده و حالتی موسوم به dysbiosis به وجود آمده است.
این اختلال شامل کاهش باکتری های مفید مانند بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس و افزایش باکتری های پیش- التهابی مانند آکرمانسیا موسینیفیلا و متانوبروی باکتر اسمیتی است.
نتایج این تغییرات عبارت هستند از افزایش نفوذپذیری روده، ورود محصولات باکتریایی مانند LPS به جریان خون، فعال سازی مزمن سیستم ایمنی و پاسخ های Th1 وTh17 ، التهاب گسترده و تحریک فرایندهای دمیلینه کننده در سیستم عصبی مرکزی.
سین‌بیوتیک ها: ترکیبی از پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها
سین بیوتیک ها ترکیباتی هستند که به صورت همزمان از پروبیوتیک ها(میکرو ارگانیسم های زنده مفید) و پری بیوتیک ها(مواد غذایی غیر قابل هضم که موجب رشد پروبیوتیک ها می شوند) تشکیل شده‌اند؛ این ترکیبات با هدف بازگرداندن تعادل میکروبی روده، کاهش التهاب سیستمیک، تعدیل عملکرد ایمنی و در نهایت، تأثیر مثبت بر عملکرد عصبی و روان شناختی توسعه یافته اند.
مکانیسم های اثر سین بیوتیک ها بر ام اس شامل موارد زیر است:
بازسازی تعادل ایمنی: سین بیوتیک ها از طریق بازگرداندن تعادل به میکروبیوتای روده، سبب افزایش سلول های T تنظیمی (Treg) و کاهش سلول های التهابی Th1 و Th17 می شوند؛ این تغییر ایمنی نقش مهمی در کاهش التهاب سیستم عصبی مرکزی دارد.
کاهش مارکرهای التهابی: در یک مطالعه بالینی تصادفی، مصرف روزانه سین بیوتیک ها به مدت ۱۲ هفته موجب کاهش معنادار سطوح پروتئین واکنشی C، فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا و اینترلوکین ۶ در بیماران مبتلا به ام اس شد؛ این کاهش با بهبود وضعیت بالینی و انرژی بیماران همراه بود.
بهبود عملکرد سد روده‌ای: سین بیوتیک ها با تقویت اتصال بین سلول های اپی تلیال روده مانع از ورود محصولات باکتریایی به جریان خون شده و به این ترتیب مسیر التهاب سیستمیک و التهاب مغزی را مسدود می کنند.
تولید متابولیت های ضدالتهابی مانند SCFAs: پری بیوتیک ها توسط باکتری های مفید به اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFAs) مانند بوتیرات، پروپیونات و استات تخمیر می شوند؛ این ترکیبات نقش مهمی در مهار التهاب، تغذیه سلول های روده ای و کاهش نفوذپذیری روده دارند.
بهبود علائم روان شناختی (افسردگی، اضطراب، خستگی): سین بیوتیک ها با تأثیرگذاری بر محور روده–مغز، افزایش تولید نوروترنسمیترهایی نظیر GABA و سروتونین و کاهش التهاب نورونی، موجب کاهش علائم روانی در بیماران ام اس می شوند؛ مطالعات انسانی نشان داده‌اند که مصرف سین بیوتیک ها می تواند منجر به کاهش نمرات افسردگی و اضطراب شود.
نتیجه گیری:
سین بیوتیک ها به عنوان درمان مکمل در بیماران مبتلا به ام اس، از طریق بازگرداندن تعادل به میکروبیوتای روده، کاهش التهاب سیستمیک، بهبود عملکرد سد روده‌ای و محور روده–مغز می توانند اثرات مثبتی در کنترل علائم و کند کردن پیشرفت بیماری داشته باشند.
دکتر سحر فصحتی
دکترای تخصصی علوم تغذیه، دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
انتصاب سرپرست مدیریت مرکز آموزشی درمانی خلیلی
معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، «پرنیان نیک منش» را به عنوان «سرپرست مدیریت مرکز آموزشی درمانی خلیلی» منصوب کرد.
در متن ابلاغ دکتر «عبدالخالق کشاورزی» معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه خطاب به «پرنیان نیک منش» آمده است:
نظر به مراتب تعهد و تجربیات ارزنده سرکار عالی به موجب این ابلاغ به‌عنوان «سرپرست مدیریت مرکز آموزشی درمانی خلیلی» منصوب می‌گردید. امیدوارم با استعانت از الطاف الهی، حسن تدبیر، رعایت تمام ضوابط و جهات شرعی و قانونی و در نظر داشتن منشور اخلاقی و اجرایی دولت چهاردهم، توجه به سیاست ها،اسناد بالا دستی و قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور در حوزه سلامت و هماهنگی کامل با اینجانب در انجام امور محوله و اعتلای دانشگاه موفق باشید.
دکتر عبدالخالق کشاورزی
معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
همچنین معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه از تلاش های «کاظم شعبانی» در مدت تصدی این مسوولیت قدردانی کرد.
اهمیت هیدراتاسیون مناسب در فصل تابستان
فصل تابستان با گرما، رطوبت و افزایش فعالیت های بدنی همراه است؛ این شرایط می تواند تاثیرات قابل توجهی بر سلامتی و رفاه عمومی افراد داشته باشد؛ یکی از مهم ترین نکات در این فصل، مصرف مایعات کافی است.
اهمیت مصرف مایعات در تابستان، تاثیرات کم آبی و راهکارهایی برای حفظ هیدراتاسیون مناسب را بررسی می کنیم.
نیاز بدن به مایعات
تقریبا ۶۰ درصد بدن انسان از آب تشکیل شده است و آب برای عملکرد صحیح سلول ها، بافت ها و اندام ها ضروری است؛ در فصل تابستان، به دلیل افزایش دما و رطوبت، نیاز به مایعات بیشتر می شود؛ عرق کردن یکی از روش های طبیعی بدن برای خنک کردن خود است، اما این فرآیند منجر به از دست رفتن مقدار زیادی آب و الکترولیت ها می‌شود، بنابراین، تامین مایعات کافی در این فصل ضروری است.
تاثیرات کم آبی بر بدن انسان
کمبود آب در بدن می تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
۱. کاهش عملکرد فیزیکی: عدم هیدراتاسیون کافی می تواند منجر به خستگی، کاهش قدرت و استقامت شود؛ این مساله به ویژه در ورزشکاران و افرادی که به طور مداوم به فعالیت های بدنی مشغول هستند، قابل مشاهده است؛ تحقیقات نشان می دهد که حتی کاهش ۲ درصد از آب بدن می تواند تاثیرات منفی بر عملکرد ورزشی داشته باشد.
۲. اختلالات شناختی: کم آبی می تواند بر تمرکز، حافظه و عملکرد شناختی تاثیر بگذارد، به ویژه در زمان هایی که افراد تحت فشار و استرس هستند؛ هیدراتاسیون کافی می تواند به بهبود عملکرد شناختی کمک کند؛ این موضوع به ویژه برای دانش آموزان و دانشجویان در زمان امتحانات اهمیت دارد.
۳. مشکلات گوارشی: کمبود مایعات می تواند به مشکلاتی مانند یبوست و سوء هاضمه منجر شود؛ آب به هضم غذا و جذب مواد مغذی کمک می کند؛ برای افرادی که از رژیم های غذایی حاوی فیبر بالا استفاده می کنند، مصرف مایعات کافی ضروری است تا این فیبرها به درستی عمل کنند.
۴. عوارض پوستی: کم آبی می تواند به خشکی پوست و مشکلات پوستی منجر شود؛ در فصل تابستان، با افزایش تابش خورشید و گرما، پوست نیاز به رطوبت رسانی بیشتری دارد که با مصرف مایعات مناسب میسر می شود.
راهکارهای حفظ هیدراتاسیون
برای حفظ هیدراتاسیون مناسب در تابستان، می توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
– نوشیدن آب به طور منظم: بهتر است در طول روز به طور مرتب آب بنوشید، حتی اگر تشنه نیستید؛ نوشیدن حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز توصیه می شود؛ در دسترس قرار دادن بطری های آب می تواند به یادآوری نوشیدن آب کمک کند.
– استفاده از میوه‌ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجاتی مانند هندوانه، خیار، پرتقال و توت فرنگی حاوی آب بالایی هستند و می توانند به تأمین مایعات بدن کمک کنند؛ این مواد غذایی همچنین به دلیل داشتن ویتامین ها و مواد معدنی، به بهبود سلامت عمومی نیز کمک می کنند.
– پرهیز از نوشیدنی های کافئین دار و الکلی: این نوشیدنی ها می توانند باعث افزایش دفع آب از بدن شوند و بهتر است در فصل تابستان محدود شوند؛ به جای آن، از نوشیدنی های طبیعی و آبمیوه های تازه استفاده کنید.
– نوشیدن مایعات حاوی الکترولیت: در صورت فعالیت بدنی شدید یا تعریق زیاد، نوشیدن مایعات حاوی الکترولیت مانند نوشیدنی های ورزشی می تواند مفید باشد؛ این مایعات کمک می کنند تا تعادل الکترولیت ها در بدن حفظ و از خستگی زودرس جلوگیری شود.
به طور کلی مصرف مایعات در فصل تابستان نه تنها به حفظ سلامت عمومی کمک می کند، بلکه تاثیرات مثبت بر روی عملکرد فیزیکی و شناختی افراد دارد؛ با رعایت نکات ذکر شده، می توان از بروز عوارض ناشی از کم آبی جلوگیری کرد و از تابستانی سالم و پُر انرژی لذت برد؛ هیدراتاسیون مناسب می تواند به بهبود خُلق و خو و افزایش انرژی کمک کند و در نهایت کیفیت زندگی را در این فصل گرم بهبود بخشد.
الهه عباسی
کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
عملکرد مناسب در شرایط پر استرس و بحرانی
برای اینکه بتوانیم در شرایط بحرانی و پُر استرس عملکردی خوب و برنامه ریزی شده از خود نشان دهیم، باید روحیه ای قوی داشته باشیم و با صبر، مشکلات را تحمل کنیم.
در شرایط بحرانی عملکردهای زیر می تواند نتیجه مثبتی را به همراه داشته باشد:
از موقعیت هایی که استرس شما را زیاد می کند دوری کنید؛ گوش دادن به اخبار ناگوار و خواندن اخبار می تواند استرس را دو چندان کند؛ دور شدن از جمع های پر تنش می تواند کمک کننده باشد؛ زمان هایی را با دوستان و خانواده خود بگذرانید و با آنها صحبت کنید.
بهتر است احساسات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید، این کار می تواند استرس را تا حد زیادی کمتر کند؛ بدون خجالت در مورد نگرانی ها و حس هایتان حرف بزنید؛ باید قبول کنید که همه چیز تحت کنترل شما نیست؛ بهتر است زندگی عادی خود را حفظ کرده و تمرکز خود را روی چیزهایی قرار دهید که روی آنها کنترل دارید؛ ساعت هایی را به دور از فضای مجازی بگذرانید؛ کارهای آرام بخش انجام دهید مثلا به موسیقی گوش دهید.
در شرایط بحرانی و وقتی شرایط دایم در حال تغییر است، تصمیم مهمی نگیرید و تغییر بزرگ در زندگی خود ایجاد نکنید؛ به خودتان زمان بدهید؛ در این شرایط استراحت کافی نیاز دارید و با خواب خوب و کافی می توانید توان خود را بیشتر کنید.
ورزش کنید؛ با تحرک داشتن و حتی پیاده روی می توانید بدنی سالم تر داشته باشید؛ از روش های آرام سازی استفاده کنید؛ در مواقع استرس نفس های عمیق بکشید و مدیتیشن کنید؛ در حضور کودکان در مورد اخبار بد صحبت نکنید؛ هیچ دارویی بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
یکی از بهترین روش ها برای کنترل اضطراب این است که سیستم عصبی را به وسیله تنفس دیافراگمی آرام کنید؛ انجام این عمل به مدت چند دقیقه، این پیام را به مغز مخابره می‌کند که واقعاً در معرض خطر نیستید و بدنتان را از حالت تشنج، در حالت آرامش قرار می‌دهد؛ صاف بنشینید و هر دو پای خود را روی زمین بگذارید؛ چشمانتان را ببندید؛ با صدای آهنگین و آرام جملات مثبتی مانند «من در آرامش هستم» یا «من خودم را دوست دارم» را با خود زمزمه کنید؛ اجازه دهید تا هرگونه افکار منحرف از ذهن شما خارج شود.
از لحظات خود و طعم هر تکه غذایی که میل می کنید، لذت ببرید؛ خنده از ته دل نه تنها بار ذهنی شما را کم می کند، بلکه ترشح هورمون اندورفین را افزایش می‌دهد که به خُلق و خوی شما کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد که گوش دادن به موسیقی آرام بخش مانند صدای اقیانوس، جویبار متلاطم و آوای پرندگان می تواند موجب کاهش فشار خون، ضربان قلب و اضطراب شود؛ همچنین ورزش های مختلف، از جمله یوگا و پیاده روی، می تواند افسردگی و اضطراب را با کمک به انتشار مواد شیمیایی مفید در مغز کاهش دهد.
فهرستی از یک یا چند مورد از چیزهایی را که باید قدردان شان باشید، در کنار خود نگه دارید تا به شما برای یادآوری همه نعمت های خوبی که در کنارتان هستند کمک کند.
نوشتن ترس ها و نگرانی هایی که تجربه می کنید، به شما کمک می کند به احساس خود پی ببرید؛ احساسی که می تواند بهبود پیدا کند؛ اگر اقرار کنید که از چیزی می ترسید، ترس قدرتش را در برابر شما از دست می دهد و دیگر نمی تواند حالات شما را کنترل کند.
ذهن آگاهی و حضور در لحظه، یکی از بهترین راه های کنترل اضطراب است؛ شما می توانید آن را با تمرکز عمیق بر احساسات و پذیرفتن بدون قضاوت همه افکار و حواس تان تمرین کنید.
اگر تغذیه خوبی دارید و سعی می کنید که با داشتن یک رژیم غذایی خوب، بر استرس غلبه کنید بهتر است مصرف موادی که باعث بدتر شدن استرس می شوند را کم کنید، یعنی موادی که موجب تحریک قلب و افزایش تحریک پذیری شما می شوند؛ یکی از موادی که مصرف آن در زمان استرس می تواند باعث بدتر شدن آن شود، کافئین است.
ژاله راستی عمادآبادی
کارشناس گروه بهداشت عمومی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
انتصاب سرپرست معاونت پشتیبانی دانشکده بهداشت شیراز
با حکم معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، دکتر «علی خانی جیحونی» به عنوان سرپرست معاونت پشتیبانی دانشکده بهداشت منصوب شد.
در متن حکم دکتر «عبدالخالق کشاورزی» معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه خطاب به دکتر «خانی جیحونی» آمده است:
نظر به مراتب تعهد و تجربیات ارزنده جنابعالی، به موجب این ابلاغ به عنوان سرپرست معاونت پشتیبانی دانشکده بهداشت منصوب می‌گردید. امیدوارم با استعانت از الطاف الهی، حسن تدبیر، رعایت تمام ضوابط و جهات شرعی و قانونی و در نظر داشتن منشور اخلاقی و اجرایی دولت چهاردهم، توجه به سیاست ها، اسناد بالادستی و قانون برنامه هفتم پیشرفت کشور در حوزه سلامت و هماهنگی کامل با اینجانب در انجام امور محوله و اعتلای دانشگاه موفق باشید.
اهم انتظارات این معاونت به شرح زیر می باشد:
۱. بسط اخلاق و ارزشهای انسانی و اسلامی در محیط دانشکده، تکریم ارباب رجوع و بزرگداشت مناسبت های مذهبی و ملی
۲. همکاری و تعامل با رئیس محترم دانشکده در انجام هرچه بهتر امور مربوطه
۳. ایجاد هماهنگی بین فعالیت واحدهای تحت پوشش و اتخاذ تدابیر لازم به منظور همسویی بیشتر در جهت نیل به اهداف عالی دانشگاه و توسعه کیفیت، کمیت و رضایتمندی کارکنان و دانشجویان در تمام ابعاد رسالت و وظایف دانشکده
۴. مطالعه و بکارگیری مناسب ترین رویکردها، روش ها و ابزارهای مدیریتی در زمینه تامین منابع انسانی، مالی، فیزیکی و اطلاعاتی جهت توسعه کمی و کیفی خدمات در زمینه های آموزشی، پژوهشی و…
۵. برگزاری مستمر جلسات هم اندیشی با کارکنان و شورای صنفی دانشکده و ارائه پیشنهادهای مؤثر در زمینه رسیدگی به مسائل رفاهی کارکنان و دانشجویان و ایجاد امکانات لازم
۶. برنامه ریزی به منظور استفاده از انرژی های پاک از جمله انرژی خورشیدی در تامین برق مورد نیاز دانشکده
۷. برنامه ریزی و نظارت به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی به نحوی که ماهیانه نسبت به مدت مشابه سال قبل به میزان ۲۰ درصد کاهش مصرف حاصل گردد.
۸. تهیه، تنظیم و ابلاغ بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های داخلی در زمینه تسهیل و تسریع تمامی امور مربوطه و نظارت بر حسن انجام کلیه امور منابع انسانی، امور مالی و حسابداری، خدمات عمومی، تدارکات، فنی و تأسیساتی و بهداشت محیط طبق قوانین و بخشنامه های ابلاغی
۹. تدوین برنامه عملیاتی آن مرکز مبتنی بر ماموریت ها و اسناد بالا دستی
۱۰. برنامه ریزی و نظارت بر نگهداشت و حفظ اموال منقول و غیر منقول (تجهیزات پزشکی – ساختمان – موتورخانه و …) و جلوگیری از اسقاط اموال قبل از پایان عمر مفید تعریف شده
۱۱. توجه کامل به اصول پدافند غیر عامل، مدیریت بحران و پیگیری و همکاری لازم در راستای استقرار سیستم مدیریت HSE در آن مرکز
۱۲. ارائه گزارش عملکرد مستمر در زمینه وظایف مربوطه به مقام مافوق و این معاونت
۱۳. انجام سایر امور محوله از سوی مقام مافوق
دکتر عبدالخالق کشاورزی
معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
همچنین دکتر «عبدالخالق کشاورزی» معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، از زحمات مهندس «علیرضا قاسمی» در زمان تصدی این مسوولیت تشکر کرد.
برنامه های فرهنگی مذهبی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ایام محرم
مدیر فرهنگی و امور فوق برنامه دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ضمن تشریح برنامه های مدیریت فرهنگی در ایام سوگواری عزای سیدالشهدا (ع)، از همه اساتید، دانشجویان و همکاران برای حضور در برنامه های فرهنگی و مذهبی دانشگاه دعوت کرد.
دکتر «رضا کافی پور» همزمان با فرارسیدن ماه محرم و برگزاری عزای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام، به تشریح برنامه های فرهنگی دانشگاه پرداخت و گفت: برای برگزاری برنامه های معنوی، فرهنگی و آیینی در سطح دانشگاه، با هدف تعمیق فرهنگ عاشورایی، ارتقای معنویت جمعی و پاسداشت ارزشهای ایثار و فداکاری پیش بینی شده است.
دکتر کافی پور افزود: برنامه‌های پیش‌بینی‌شده با مشارکت پرشور هیئات دانشجویی و کارمندی، در بخش‌های مختلف دانشگاه شامل دانشکده‌ها، خوابگاه‌ها، بیمارستان‌ها و ساختمان مرکزی در حال انجام است که از جمله این برنامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- به همت هیئت الرضا (ع) و با همکاری هیئت اباصالح (عج) و هیئت الزهرا (س) بسیج دانشجویی، از شب اول محرم تا شب عاشورا، از ساعت ۲۰ و ۱۵ دقیقه تا ۲۲ در محل دانشکده پزشکی خیمه عزا برپا شده است، همچنین ویژه برنامه روز عاشورای حسینی در دانشکده پزشکی برگزار می شود.
۲- برگزاری جلسات صبحگاهی عزاداری و ترویج شعائر عاشورایی ویژه کارکنان ساختمان مرکزی دانشگاه، از ساعت ۶ و ۱۵ دقیقه تا ۷ صبح در روزهای اداری در حال برگزاری است.
۳- اجرای مراسم عزاداری و سخنرانی در دانشکده‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز تابعه دانشگاه، همزمان با روزهای اداری دهه اول محرم.
۴- برگزاری مراسم قرائت زیارت عاشورا و مداحی ویژه خوابگاه‌های متأهلی شامل خوابگاه های امام حسن (ع)، ارم ۶ و گلستان، پس از اقامه نماز مغرب
مدیر فرهنگی و امور فوق برنامه دانشگاه علوم پزشکی شیراز ضمن دعوت از جامعه دانشگاهیان علوم پزشکی شیراز برای حضور در این برنامه ها تاکید کرد: اساتید، دانشجویان و همکاران می توانند با حضور معنوی خود در این برنامه‌ها، در تقویت فضای فرهنگی و دینی دانشگاه علوم پزشکی شیراز سهیم باشند.
برگزاری نشست شورای راهبردی مشارکت‌های مردمی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
نشست شورای راهبردی مشارکت‌های مردمی حوزه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با هدف تصمیم‌گیری و ارائه پیشنهادات برای اجرای مؤثر مناسبت‌های بهداشتی فصل تابستان و تقویت همکاری میان حوزه بهداشت و داوطلبان سلامت برگزار شد.
دکتر «محمدرضا کریمی» با تاکید بر اهمیت این نشست، نقش داوطلبان سلامت محله و داوطلبان متخصص ادارات را در افزایش سطح آگاهی جامعه، آموزش همگانی و تحقق اهداف نظام سلامت بسیار مؤثر دانست.
معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه با اشاره به نتایج ارزشمند شوراهای راهبردی مشارکت‌های مردمی در فصول گذشته، از شناسایی ۷۰۶ داوطلب سلامت دارای مدارک مرتبط با بهداشت و درمان به عنوان یکی از اقدامات مهم اخیر یاد کرد و افزود: داوطلبان سلامت می‌توانند در مواقع بحرانی و اضطراری به عنوان نیروی پشتیبان به نظام سلامت فعالیت کنند.
دکتر کریمی ابراز امیدواری کرد با مشارکت گسترده‌تر داوطلبان سلامت، آموزش‌های بهداشتی و اطلاع‌رسانی عمومی با کیفیت بیشتری انجام شده و در نهایت، سطح سلامت جامعه به طرز چشمگیری ارتقاء یابد.
کارشناس مسوول جلب مشارکت‌های مردمی معاونت بهداشت دانشگاه نیز گزارشی از عملکرد این برنامه و فعالیت‌های انجام‌شده توسط داوطلبان سلامت در مناسبت‌های بهداشتی گذشته ارائه داد.
«شیدا علی‌نژاد» همچنین به مشارکت داوطلبان سلامت در شرایط اضطراری کشور، برنامه جوانی جمعیت، طرح نفس و مناسبت هایی نظیر هفته ملی حذف مالاریا، روز جهانی هپاتیت و هفته تغذیه با شیر مادر اشاره کرد.
در پایان این نشست، حاضران ضمن بیان خدمات واحد خود، انتظارات و پیشنهاداتی در راستای استفاده مؤثرتر از ظرفیت داوطلبان سلامت محله و داوطلبان متخصص ارائه دادند که این نظرات با هدف بهبود اجرای مناسبت‌های بهداشتی تابستان ۱۴۰۴ و پرداختن به موضوعات مهم روز همچون تب دانگ، غرق‌شدگی، سفرهای تابستانی، و اربعین حسینی مطرح شد.
نظام سلامت باید خدمت‌رسانی به اقشار محروم را اولویت دهد
در پی تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی و حضور هوشمندانه و وحدت‌آفرین مردم ایران در مقابله با تهدیدات خارجی، دکتر «سید علیرضا مرندی» رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای، ضمن محکومیت این اقدامات و تمجید از ایستادگی ملت، بر نقش خطیر مسئولین نظام سلامت در خدمت‌رسانی مخلصانه به مردم به‌ویژه اقشار محروم تأکید کرد
متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
بدنبال حملات ناجوانمردانه رژیم خبیث و رذل و تروریست صهیونیستی که با حمایت و پشتیبانی شیطان بزرگ آمریکای جنایتکار در جنگ اخیر به میهن عزیزمان تحمیل شد، همگی شاهد اتحاد، اتفاق، همبستگی و حضور به موقع و فوق العاده ملت بزرگوار ایران در مقابل دسیسه های دشمنان قسم خورده اسلام بودیم که بار دیگر جملات پر معنای بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) را به یاد می آورد که فرمودند: من با جرآت مدعی هستم که ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر، بهتر از ملت حجاز در عهد رسول الله (ص) و کوفه در عهد امیرالمومنین (ع) و حسین ابن علی (ع) می باشند و همچنین فرمودند: ما همه مفتخریم که در چنین عصری و در پیشگاه چنین ملتی می باشیم.
به تعبیر مقام معظم رهبری، معجزه حضور ملت ایران را دشمنان ملت در صحنه های مختلف از جمله دفاع مقدس، جنگ تحمیلی، انتخابات و دیگر حوادث مهم نظامی، سیاسی و اجتماعی دیده اند که به کشور آبرو داده است و این حضور به معنای قدرت ملی است و قدرت ملی پشتوانه امنیت ملی است و امنیت ملی همه چیز است. این حضور هوشمندانه و با بصیرت که مدیون رهبری داهیانه مقام معظم رهبری می باشد به حول و قوه الهی گره گشا بوده، هست و خواهد بود.
حال در این شرایط حساس که همه مردم با عقاید و سلایق مختلف و با اتفاق و همبستگی خود نشان داده اند که در مقابل زورگویی و تجاوز دشمن، ایستاده و هیچگونه تردیدی به خود راه نمی دهند، لازمست کلیه مسئولین و کارگزاران نظام، علی الخصوص جامعه خدوم پزشکی و ارائه دهندگان خدمات و مراقبت های سلامت که حضور همیشه در صحنه خود را در دوران دفاع مقدس، همه گیری کرونا و دیگر حوادث و بحران ها ثابت کرده اند، این فرصت را غنیمت شمرده و به تعبیر مقام معظم رهبری با خدمت با معرفت و مخلصانه به مردم که از بزرگترین عبادات است به عنوان کار اصلی و وظیفه اصلی خود بپردازند و بیشترین کسانی که خدمت باید متوجه آنان شود طبقه محروم و مظلوم و مستضعف جامعه اند که محتاج خدمتند و این خدمت رسانی صادقانه، پیگیرانه و عالمانه باید انجام، تسهیل و برای مردم محسوس شود.
در پایان ضمن آرزوی سلامتی و طول عمر با عزت برای رهبر معظم انقلاب، توفیق هرچه بیشتر مسئولین نظام، به ویژه کارگزاران نظام سلامت در خدمت به مردم شریف و مقاوم و تسلیم ناپذیر میهن اسلامیمان را از خداوند متعال مسئلت می نمایم.
دکتر سید علیرضا مرندی
رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران
تأکید مشاور عالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر بهره‌مندی هدفمند از ظرفیت‌های موجود برای توسعه گردشگری سلامت
چهارمین نشست شورای گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، صبح امروز دهم تیر ۱۴۰۴، با حضور مشاور عالی رئیس دانشگاه، معاونان و جمعی از مدیران این دانشگاه برگزار شد
مشاور عالی رئیس دانشگاه در این نشست، با اشاره به جایگاه ویژه شیراز در ابعاد گوناگون، بر ضرورت بهره‌برداری هدفمند و هوشمندانه از ظرفیت‌های موجود به منظور توسعه گردشگری سلامت تأکید کرد.
دکتر «کوروش عزیزی» با اشاره به پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی شهر شیراز و موقعیت ممتاز آن در جنوب کشور، اظهار داشت: شیراز نه تنها به عنوان یکی از قطب‌های مهم پزشکی کشور شناخته می‌شود، بلکه با دارا بودن جاذبه‌های متنوع گردشگری اعم از مذهبی، تاریخی، فرهنگی، طبیعی و هنری، این قابلیت را دارد که به یکی از مراکز اصلی گردشگری سلامت در سطح منطقه تبدیل شود.
دکتر عزیزی همچنین با تأکید بر وجود زیرساخت‌های مناسب درمانی، مراکز پیشرفته پزشکی، حضور پزشکان مجرب و استقبال روزافزون بیماران بین‌المللی از خدمات سلامت در شیراز، این مجموعه از عوامل را فرصتی ارزشمند برای تقویت و توسعه پایدار گردشگری سلامت دانست که نیازمند مدیریت دقیق و برنامه‌ریزی هدفمند است.
در ادامه این نشست، معاونان درمان، توسعه مدیریت و منابع و بین‌الملل دانشگاه، راهکارهایی در راستای ارتقاء سطح خدمات به بیماران بین‌المللی، تسهیل فرآیند پذیرش بیماران خارجی، بهبود زیرساخت‌های رفاهی و اقامتی، گسترش همکاری با شرکت‌های گردشگری و بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
شورای گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز تلاش دارد با ایجاد هم‌افزایی میان بخش‌های درمانی، آموزشی، خدماتی و گردشگری، زمینه‌ساز ارتقاء جایگاه شیراز به عنوان مقصدی ایمن، تخصصی و گردشگرپذیر در حوزه سلامت در سطح ملی و منطقه‌ای باشد.
نکات بهداشتی در تهیه و توزیع غذاهای نذری در ایام محرم
طبخ غذای نذری از آیین های مذهبی و دینی ما است که ضرورت دارد به توصیه های بهداشتی و تغذیه ای خاصی برای پخت و مصرف این غذاها توجه کنید؛
توصیه هایی در خصوص خرید مواد اولیه غذای نذری:
گوشت و مرغ را از مراکز بهداشتی تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه کنید.
روغن مورد نیاز را از انواع روغن های مایع (مایع معمولی و مایع مخصوص سرخ کردن) خریداری کنید.
نمک مورد نیاز را از انواع نمک های یددار تصفیه شده تهیه و در ظروف در بسته و غیرقابل نفوذ به نور نگهداری کنید.
از مواد اولیه بهداشتی و پاستوریزه مانند کشک، شیر یا ماست پاستوریزه استفاده کنید.
در صورت استفاده از ماست یا لبنیات، از انواع کم چرب استفاده کنید.
توصیه هایی در خصوص تهیه غذای نذری:
تمامی سطوحی که برای تهیه غذا استفاده می کنید، پیش از پخت و پَز، شست و شو کنید.
تمامی غذاها به ویژه گوشت، ماکیان، ماهی و تخم مرغ را به طور کامل بپزید (دمای ۷۰ درجه سانتی گراد).
از ظروف مجزا برای نگهداری غذاهای خام و پخته استفاده کنید.
در طبخ غذا از ظروف استیل یا ظروف تفلون بدون خراشیدگی استفاده کنید.
در زمان طبخ غذا از روزنامه به عنوان دمکنی استفاده نکنید.
از برگرداندن روغن استفاده شده به ظرف اصلی و یا استفاده مکرر از روغن سوخته شده، خودداری کنید.
چربی های اضافه همراه با گوشت و پوست مرغ را تا حد ممکن، پیش از طبخ جدا کنید.
از روغن های با اسید چرب ترانس پایین (کمتر از ۲ درصد) در طبخ غذا استفاده کنید.
از روغن مخصوص سرخ کردنی برای سرخ کردن مواد غذایی استفاده کنید.
از مصرف نمک دریا در طبخ غذاها و سنگ نمک برای خیساندن برنج پرهیز کنید.
برای تهیه انواع خورش ها، سبزی های مصرفی از قبیل کدو، بادمجان، کرفس و سبزی قورمه با روغن کم و به مدت کوتاه تفت دهید.
از استفاده زیاد از شکر در تهیه شله زرد، انواع شربت ها و نذری های شیرین خودداری کنید.
چنانچه از شیر یا شیرکاکائو برای پذیرایی استفاده می کنید، از شیرین کردن بیش از حد آن اجتناب کنید.
در پخت حلوا، از روغن کم استفاده کنید.
به جای پخش شیرینی، در این ایام میوه پخش کنید.
سبزیجات را پیش از اضافه کردن به غذا و به ویژه تهیه سالاد، به خوبی شسته و ضد عفونی کنید.
توصیه هایی در خصوص توزیع و مصرف غذای نذری:
در توزیع غذا، از ظروف یک بار مصرف بر پایه گیاهی استفاده کنید.
از سِرو چای داخل لیوان های پلاستیکی شفاف و یا ارایه غذا در ظروف پلاستیکی خودداری کنید؛ استفاده از ظروف پلاستیکی برای ارایه نوشیدنی ها و غذاهای سرد مانعی ندارد.
غذاهای پخته را بیش از دو ساعت در درجه حرارت اتاق نگهداری نکنید.
در صورت تمایل به مصرف مجدد غذای نگهداری شده در یخچال، آن را به طور کامل گرم کنید.
از گرم کردن مکرر غذای مانده و توزیع آن، خودداری کنید.
زهرا میرزایی
کارشناس تغذیه واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای والفجر شیراز
استقبال کنندگان از حجاج، نکات بهداشتی را رعایت کنند
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از استقبال‌کنندگان حجاج خواست، برای حفظ سلامتی و جلوگیری از انتشار بیماری، نکات بهداشتی را رعایت کنند
دکتر «مهدی نجات» اظهار کرد: از آنجا که برخی از بیماری‌های عفونی ممکن است تا چند روز در بدن انسان بدون علامت بماند، لازم است حجاج تا دو هفته پس از برگشت از سفر مراقبت‌های لازم را انجام دهند.
او توصیه کرد که حجاج به ویژه افرادی که نشانه بیماری دارند، تا حد امکان ضمن خودداری از برگزاری مراسم به مدت دو هفته، در دیدار با اعضای خانواده از تماس بسیار نزدیک و روبوسی پرهیز کنند.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اعلام رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر اجرای طرح گسترده مراقبت از بیماری‌های واگیر در میان زائران حج تمتع ۱۴۰۴ در زمان بازگشت به کشور افزود: در این طرح از تاریخ بیست و یکم خرداد تا هفتم تیر ۱۴۰۴، ۷۵ هزار و ۴۸۱ نفر از زائران ورودی به کشور تحت پایش و مراقبت بهداشتی قرار گرفتند.
دکتر نجات عنوان کرد: با توجه به اینکه در این مراسم معنوی به دلیل تجمع افراد از کشورهای مختلف امکان شیوع انواع بیماری‌های عفونی وجود دارد، خطر ابتلای حجاج به بیماری و انتقال این عفونت‌ها و عوامل بیماری زا در هنگام بازگشت به کشور نیز وجود دارد.
او شایع ترین بیماری‌هایی که ممکن است حجاج به آنها مبتلا شوند را بیماری‌های حاد تنفسی عنوان کرد و افزود: از جمله این بیماری ها می‌توان به بیماری کووید ۱۹، آنفلوآنزا و همچنین بیماری‌های گوارشی اشاره کرد.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، از زائران خواست که در صورت ابتلا به نشانه هایی چون تب، سرفه و گلودرد ضمن رعایت آداب تنفسی و استفاده از ماسک تا زمان بهبودی، از تماس نزدیک و مستقیم با دیگر افراد خودداری و در صورت تشدید علایم به پزشک مراجعه کنند.
دکتر نجات گفت: همچنین لازم است فرد در صورت ابتلا به نشانه های گوارشی، داشتن تب و دانه های پوستی و یا تب و خونریزی، ضمن خودداری از تماس مستقیم با سایر افراد، برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کند.
او از پایش مراقبتی حجاج از سوی مراقبان سلامت و بهورزان در سطح استان خبر داد و گفت : در این راستا مراقبان سلامت و بهورزان در شهرستان های استان فارس و شیراز به مدت دو هفته با برقراری تماس تلفنی با زائران، وضعیت سلامتی آنها را رصد می کنند.
مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز، همچنین توصیه کرد که همراهان و استقبال کنندگان نیز از قربانی کردن دام برای حجاج در معابر عمومی خودداری و از مکان های مورد تایید دامپزشکی برای خرید دام و ذبح آن استفاده کنند.
دکتر نجات با اشاره به اینکه گوشت تازه لازم است به مدت ۲۴ ساعت قبل از تکه کردن و استفاده در یخچال باشد، افزود: جگر و سایر اعضای داخلی حیوان نیز لازم است به مدت ۴۸ ساعت در یخچال قرار بگیرد و توصیه می شود ذبح کنندگان در هنگام ذبح از چکمه، ماسک، شیلد و دستکش استفاده کنند.
ویژه‌نامه نوا؛ ابتکار قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات برای تقویت باورها و سلامت جامعه
مسوول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز، از انتشار ویژه‌نامه نوا خبر داد که به ابتکار قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات برای تقویت باورها و سلامت جامعه تهیه و تدوین شده است.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر «حمید مقامی» گفت: قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات، به همت دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه تاسیس شده تا بتواند در کنار اساتید، کارکنان و دانشجویان، باورهای معنوی و سلامت جامعه را تقویت کند.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر مقامی افزود: دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با راه‌اندازی قرارگاه فرهنگی-تبلیغی فتح حیات و انتشار ویژه‌نامه نوا، برای مقابله با فرسایش باورها و ارتقای سلامت جامعه گامی نو برداشت.
این مقام مسئول در دانشگاه علوم پزشکی شیراز اظهار کرد: این ویژه نامه به گفت و گو با اساتید دانشگاه در خصوص بررسی راهکارهای مقابله با فروپاشی باورها، ساختارشناسی نظام سلامت و توانمندسازی جامعه دانشگاهی در برابر تهدیدات فرهنگی و اجتماعی می پردازد.
خون شهدای دانشجو بر زمین نخواهد ماند
معاون تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت، ضمن محکوم کردن حمله رژیم صهیونیستی به کشور و تاکید بر حمایت‌های صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت از دانشجویان علوم پزشکی در چنین شرایطی، ابراز داشت: با توجه به شرایط کشور در دو هفته گذشته، جریمه تأخیر در پرداخت تسهیلات ماه‌های خرداد و تیر ۱۴۰۴ از دانشجویان دریافت نخواهد شد
دکتر «حمید رئیسی» معاون تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن اعلام این خبر، بیان داشت: صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت، حمله بزدلانه رژیم صهیونیستی به کشور عزیزمان ایران را که به مدت ۱۲ روز به طول انجامید محکوم کرده و این حرکت دشمن را نشانه ضعف و استیصال آن می‌داند.
وی ضمن تاکید بر حمایت‌های صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت از دانشجویان علوم پزشکی در چنین شرایطی ابراز داشت: به همین منظور به کلیه دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده است که جریمه تأخیر در پرداخت تسهیلات ماه‌های خرداد و تیر ۱۴۰۴ را از دانشجو دریافت نکنند.
معاون تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت شهادت دو تن از دانشجویان علوم پزشکی در تهاجم رژیم صهیونیست به کشور را به خانواده‌های این دو شهید عزیز تسلیت گفت و بیان داشت: در طول ۱۲ روز نبرد با اسراییل تعدادی از عزیزان کادر سلامت و دو تن از دانشجویان علوم پزشکی به قیض شهادت نائل آمدند که ضمن تبریک و تسلیت این اتفاق به خانواده وزارت بهداشت از خداوند منان برای بازماندگان صبر مسئلت دارم.
او، گفت: شهدای بسیاری در این مدت در راه ایران اسلامی جان خود را فدا کردند که مانند همیشه عزیزانی از کادر بهداشت و سلامت و دانشجویان در میان شهدا دیده می‌شوند، قطعا خون شهدای دانشجو و دیگر شهدای حمله ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی بر زمین نخواهد ماند.
پیام معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز به مناسبت درگذشت پدر معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز با ارسال پیامی، درگذشت پدر معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو را تسلیت گفت
در متن پیام دکتر «محمدجواد خشنود» آمده است:
کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَهُ الْمَوْتِ، وَنَبْلُوکُم بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَهً، وَإِلَیْنَا تُرْجَعُونَ
(سوره انبیاء، آیه ۳۵)
جناب آقای دکتر پیرصالحی
معاون محترم وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو
با نهایت تأسف و تألم، ضایعه اندوهبار درگذشت پدر گرامی موجب تأثر عمیق این جانب و خانواده بزرگ معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شیراز گردید.
اگرچه فراق عزیزان، داغی جان‌کاه بر دل‌ها می‌نهد، اما ایمان به وعده‌های الهی و امید به رحمت بی‌پایان پروردگار، تسلی‌بخش قلب‌های داغ‌دیده خواهد بود.
اینجانب این مصیبت بزرگ را به جنابعالی، خانواده معزز و سایر بستگان محترم تسلیت عرض نموده، از درگاه خداوند سبحان، برای آن عزیز از دست‌رفته، غفران و رحمت واسعه الهی و همنشینی با اولیای حق و محشور شدن با سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) را مسئلت می‌نمایم. همچنین برای بازماندگان محترم، صبر جمیل و اجر جزیل از درگاه حضرت حق خواهانم.
دکتر محمدجواد خشنود
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
کاهش دور ریز مواد غذایی در خانه به کمک تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم
کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز از جمله راهکارهای کاهش دور ریز مواد غذایی در خانه را تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم، به ویژه در خانواده های دارای فرزند عنوان کرد.
«سارا موزه» با بیان اینکه عادت های خانگی مرتبط با غذا نظیر برنامه ریزی، خرید، نگهداری، پخت و پز، خوردن غذا و مدیریت باقیمانده ها نقش تعیین کننده ای در تأمین غذا و همچنین تولید ضایعات غذایی دارد، گفت: برخی محققان معتقد هستند که ذخیره سازی صحیح مهم ترین راه برای کاهش هدر رفت مواد غذایی است؛ بنابراین مصرف کنندگان باید روش های مناسب نگهداری و دسترسی آسان به مواد غذایی را فرا بگیرند که در این زمینه طبقه بندی محصولات غذایی بر اساس اقلام غذایی جدید تر و قدیمی تر، مرتب کردن دوره ای یخچال و کابینت ها، استفاده از فناوری های جدید بسته بندی و نگهداری محصولات، آشنایی با اصول نگهداری صحیح میوه ها و سبزی ها می تواند در کاهش هدر رفت مواد غذایی مؤثر واقع شود.
اهمیت انتخاب روش های پخت و پز اصولی غذا
او در ادامه به اهمیت پخت و پز اصولی غذا به عنوان دیگر اقدام کارآمد در کاهش دور ریز مواد غذایی اشاره کرد و افزود: پژوهش ها در زمینه تأثیر فرآیندهای آماده سازی غذا بر اتلاف مواد غذایی نشان می دهد، اغلب مقادیر غذایی بیش از مقدار نیاز غذا پخته می شود که در نهایت به هدر می رود.
«موزه» ادامه داد: همچنین در خانواده های دارای فرزند، گاهی اوقات پیش بینی مصرف غذا در منزل از سوی فرزندان مشکل است و در نتیجه منجر به پخت بیش از نیاز غذا می شود که آماده سازی و پخت غذا در حد نیاز خانواده راهکار بسیار مهم در مدیریت اتلاف غذایی در سطح خانوار محسوب می شود.
استفاده از دستورهای پخت خلاقانه
این کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز یک استراتژی مؤثر برای جلوگیری از اتلاف غذایی را استفاده از دستورهای پخت خلاقانه عنوان کرد که موجب می شود باقیمانده های غذایی به صورت کارآمد در تهیه غذای جدید مورد استفاده قرار گیرد.
او اظهار کرد: اغلب اوقات، انتخاب رفتن به رستوران به طور ناگهانی انجام می شود و این موضوع باعث می شود که خریدهای قبلی مواد غذایی در خانه فاسد شده و دور ریخته شود، خانواده ها به ویژه خانواده های دارای فرزند، باید به تدوین و اجرای برنامه های غذایی منظم بپردازند تا از تولید مقادیر زیاد پسماند غذایی ناشی از ترجیح ها و اشتهای متغیر فرزندان پیشگیری شود؛ همچنین پیشنهاد می شود غذاهای خانگی در اولویت قرار گیرد و غذا خوردن در رستوران ها محدود شود.
«موزه» همچتیت انتخاب بشقاب های بزرگتر را سبب اتلاف بیشتر مواد غذایی دانست و اضافه کرد: استفاده از بشقاب های کوچک تر برای سرو غذا، باعث می شود غذا را کمتر و در حد نیاز خود برداریم.
مدیریت باقیمانده های غذایی
به گفته این کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه استفاده مجدد از غذای باقیمانده به عنوان یکی از مؤثرترین روش ها برای مقابله با اتلاف مواد غذایی در سطح خانوار تلقی می شود، اما نگرانی درباره سلامت و تازگی غذاهای مانده باعث می‌شود بعضی خانواده ها از مصرف دوباره آن خودداری کنند، بعضی افراد نیز استفاده از غذای باقیمانده را نشانه‌ای از صرفه‌جویی می‌دانند، اما گاهی سرو آن برای کودکان به دلیل تصور مراقبت کمتر، با احساس گناه همراه است.
او افزود: بسیاری از مردم تمایلی به مصرف غذای تکراری نداشته و بر این باور هستند که کیفیت و طعم غذا بعد از گرم کردن دوباره، افت می‌کند، از سویی دیگر تبدیل غذای باقیمانده به یک وعده غذایی جدید، گاهی وقت گیر است و به خلاقیت نیاز دارد.
تاریخ ذخیره سازی غذا را برچسب گذاری کنیم
«موزه»، نگهداری باقیمانده غذا در ظروف شفاف به دلیل امکان مشاهده بهتر و برچسب گذاری تاریخ ذخیره سازی غذا را دیگر اقدامات کاربردی در این زمینه برشمرد و گفت: علاوه بر این، ایجاد یک فضای خاص در یخچال که تنها برای باقیمانده غذا اختصاص داده شود، می تواند در یادآوری و استفاده به موقع از مواد غذایی کارآمد باشد.
کارشناس گروه بهبود تغذیه جامعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز تغییر دیدگاه نسبت به سرو کردن باقیمانده در مقابل مهمانان و ترویج این فرهنگ که استفاده از باقیمانده غذا نه تنها قابل قبول، بلکه یک رفتار مسوولانه است را دارای اهمیت خواند.
او در ادامه به نقش روش های بازیافت غذا نیز بر میزان پسماند غذایی اشاره کرد و گفت: بخش زیادی از ضایعات غذایی به حیوانات خانگی داده می‌شود، اما تمرکز بیش از حد بر روش های دفع (مانند بازیافت یا کمپوست)، ممکن است انگیزه پیشگیری از هدررفت را کاهش دهد؛ به عنوان مثال بسیاری افراد، غذایی که به حیوانات داده می‌شود یا تبدیل به کمپوست می شود را پسماند به حساب نمی‌آورند، حتی ممکن است بازیافت با کم کردن احساس گناه ناشی از اسراف، به افزایش تولید پسماند بینجامد.
«موزه»، همچنین ترویج فرهنگ اهدای غذا را دارای نقش مهمی در کاهش ضایعات دانست و اضافه کرد: برای این کار باید موانعی مانند نگرانی از کیفیت غذا یا خجالت از اهدا را از بین برد که در این زمینه ارائه راه حل های خلاقانه و ایمن برای اهدای غذای اضافی به نیازمندان یا سازمانهای خیریه، می‌تواند بسیار مؤثر باشد، این روش نه تنها از هدررفت غذا جلوگیری می‌کند، بلکه ذخیره ارزشمندی از مواد غذایی برای کمک به دیگران ایجاد می کند.
جامعه پرستاری؛ همواره در کنار مردم و آماده خدمت‌رسانی در بحران‌ها
مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در راستای ارزیابی مستمر از مراکز درمانی و تقدیر از تلاش های کادر پرستاری، روز گذشته در بازدیدی میدانی از بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمومنین (ع)، با پرستاران این مرکز درمانی دیدار و گفت و گو کرد.
دکتر «زهرا جمشیدی» در بازدید، از بخش‌های بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمومنین (ع)، در گفت و گو با پرستاران این مرکز، از نزدیک در جریان روند ارائه مراقبت‌های تخصصی به بیماران قرار گرفت و ضمن شنیدن دغدغه‌ها و چالش‌های کادر پرستاری، راهکارهای لازم برای بهبود فرآیندها را مورد بررسی قرار داد.
دکتر جمشیدی با همراهان بیماران نیز به گفت و گو پرداخت و بر اهمیت نقش حمایتی خانواده‌ها در روند بهبودی بیماران تاکید کرد.
مدیر پرستاری دانشگاه با اشاره به تحولات اخیر منطقه و تجاوز ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به خاک کشور، از آمادگی کامل و روحیه ایثارگری جامعه پرستاری در مواجهه با هرگونه بحران و حوادث غیرمترقبه سخن گفت.
او تاکید کرد: جامعه پرستاری همواره در خط مقدم خدمت‌رسانی به مردم است و در تمامی دوران، از جمله در بحران‌های پیش آمده، با تمام توان و جانفشانی در کنار ملت ایران بوده است.
در پایان این بازدید، نشستی با حضور مدیر پرستاری دانشگاه و مسوولان این بیمارستان برگزار و چالش‌های موجود در حوزه پرستاری، از جمله کمبود نیروی انسانی در برخی بخش‌ها و برنامه‌ریزی برای ارتقاء مهارت‌های کادر پرستاری، مورد بررسی قرار گرفت.
دکتر جمشیدی در پایان این بازدید، بر لزوم تداوم بازدیدهای میدانی به منظور حفظ و ارتقاء سطح کیفی خدمات پرستاری در دانشگاه تاکید کرد.
اعلام آمادگی سازمانهای بین‌المللی سلامت محور برای همکاری با وزارت بهداشت در حوادث اخیر
نشست هماهنگی با سازمان جهانی بهداشت و یونیسف به منظور تأمین اقلام ضروری مورد نیاز حوزه سلامت در حوادث اخیر، با حضور نماینده سازمان جهانی بهداشت، نماینده دفتر یونیسف در جمهوری اسلامی ایران، مدیران سازمانهای مذکور و مدیران ذیربط در وزارت بهداشت برگزار شد.
در این جلسه، ضمن قدردانی از اعلام آمادگی نمایندگان سازمانهای بین‌المللی برای ارائه کمک در شرایط اضطراری و بحرانی به جمهوری اسلامی ایران، اقلام مورد نیاز بخش سلامت توسط مدیران ذیربط مطرح و جمع بندی شد.
دکتر «جعفر حسین» نماینده سازمان جهانی بهداشت در تهران، اظهار داشت: روزانه گزارش وضعیت سلامت ایران را به دکتر تدروس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت و خانم دکتر «حنان بلخی» مدیر دفتر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت ارائه می‌دهیم.
وی تأکید کرد: منتظر هستیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فهرست کاملی از اقلام که احیانا مورد نیاز هستند را تهیه و ارائه نماید. وی همچنین بر کمک و همکاری در حوزه بیماری‌های واگیر و غیرواگیر به ویژه سلامت روان توسط سازمان جهانی بهداشت تاکید کردو افزود: سازمان جهانی بهداشت آمادگی کامل برای ارائه کمک‌های فنی داشته و می‌تواند چارچوبی برای مدیریت وضعیت اضطراری و فوریت‌های سلامت در ایران تدوین نماید.
در ادامه، خانم دکتر «مونیکا نیلسن» نماینده یونیسف در ایران نیز اعلام کرد: برخی از واکسن‌های مورد نیاز در حال تحویل به وزارت بهداشت هستند و سایر اقلام مورد نیاز هم به‌زودی تحویل داده خواهند شد.
وی با توجه به شرایط فعلی کشور، تأکید کرد که همکاری‌ها باید با در نظر گرفتن وضعیت فعلی تعمیق شود.
دکتر «احمد زوئتین» رئیس بخش وضعیت‌های اضطراری دفتر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت نیز آمادگی کامل این دفتر را برای همکاری با وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد.
وی بر اهمیت ارزیابی و پاسخگویی به وضعیت اضطراری تأکید کرد و گفت: این دفتر می‌تواند در زمینه بازسازی مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، تهیه برنامه راهبردی سلامت روان و کمک در سایر حوزه‌ها، یاری‌رسان کشور ایران باشد.
دکتر «عبداللهی‌اصل» مدیرکل امور داروی سازمان غذا و دارو نیز ضمن اعلام آمادگی کامل سازمان غذا و دارو برای حفظ و بهبود دسترسی جامعه به اقلام دارویی مورد نیاز گفت، در صورتی که در برخی اقلام دارویی و تجهیزات و ملزومات پزشکی کمبودی وجود داشته باشد حتما از ظرفیت سازمانهای بین‌المللی استفاده خواهد شد که متعاقبا اعلام خواهد شد.
در ادامه جلسه، دکتر «قباد مرادی» رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت، ضمن ارائه فهرست اقلام مورد نیاز این حوزه و قدردانی از سازمان غذا و دارو در تامین اقلام دارویی مورد نیاز، بر ضرورت بهره مندی از ظرفیت سازمانهای بین المللی اشاره و بر لزوم تقویت نظام مراقبت بیماریها در زمان جنگ تاکید کرد.
در پایان مقرر شد که جلسات هماهنگی و کارشناسی به صورت مستمر برگزار و چالش‌ها و نیازهای وزارت بهداشت در وضعیت بحرانی کشور مورد بررسی و با بهره مندی از همه ظرفیت های کشور و سازمانهای بین المللی به هنگام مرتفع شود.
بازدید رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز از بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمؤمنین(ع) و قدردانی از خدمات کادر درمان
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز صبح امروز، یازدهم تیرماه ۱۴۰۴، با همراهی مشاور عالی رئیس دانشگاه و جمعی از اعضای هیأت رئیسه، با حضور در بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی حضرت امیرالمؤمنین(ع)، از تلاش‌ها و خدمات کادر درمان و کارکنان این مرکز تقدیر کرد
دکتر «سید بصیر هاشمی» در جریان این بازدید، با حضور در بخش‌های مختلف بیمارستان از جمله اورژانس، ICU در حال راه‌اندازی و بخش سوختگی زنان، بر نقش حیاتی این مرکز در ارائه خدمات تخصصی به بیماران دچار سوانح سوختگی تأکید کرد.
او، گفت: ارائه خدمت در حوزه سلامت، به ویژه در زمینه درمان بیماران سوانح سوختگی، مستلزم سطح بالایی از تخصص، تعهد و ایثار است و شایسته قدردانی ویژه می‌باشد
رئیس دانشگاه همچنین با اشاره به ضرورت گسترش زیرساخت‌های درمانی در استان فارس، گفت: توسعه بیمارستان‌ها و ارتقای خدمات سلامت در شیراز و دیگر شهرهای استان، از اولویت‌های دانشگاه علوم پزشکی شیراز است.
این بازدید با حضور رئیس دانشگاه، مشاور عالی رئیس دانشگاه، جمعی از اعضای هیأت رئیسه و مسوولان بیمارستان سوانح سوختگی و ترمیمی امیرالمؤمنین(ع) انجام شد.
آغاز عملیات اجرایی ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی در پردیس شهید دوران
با حضور رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مشاور عالی رئیس دانشگاه و اعضای هیأت رئیسه، عملیات اجرایی ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی در پردیس شهید دوران آغاز شد
دکتر «سید بصیر هاشمی» رئیس دانشگاه در این آیین، با اشاره به اهمیت توسعه فضاهای آموزشی و پژوهشی در ارتقای کیفیت خدمات دانشگاه، گفت: پردیس شهید دوران، افق آینده دانشگاه علوم پزشکی شیراز است و احداث دانشکده‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی در این مجموعه، بخشی از برنامه کلان دانشگاه برای تحقق اهداف راهبردی در حوزه آموزش، پژوهش و فناوری است.
وی افزود: ساختمان جدید دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، نه تنها پاسخگوی نیازهای آموزشی خواهد بود، بلکه زیرساخت‌های لازم برای توسعه پژوهش‌های نوین را نیز فراهم می‌آورد. این پروژه بستری مناسب برای رشد علمی دانشجویان و ارتقای جایگاه علمی دانشگاه ایجاد خواهد کرد
رئیس دانشگاه همچنین ابراز امیدواری کرد با مشارکت و هم‌افزایی تمامی بخش‌های دانشگاه، این پروژه در موعد مقرر به بهره‌برداری برسد و به الگویی موفق در اجرای پروژه‌های دانشگاهی تبدیل شود.
آغاز عملیات اجرایی این پروژه، گامی مهم در مسیر ارتقای آموزش و پژوهش در حوزه مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی و نویدبخش آینده‌ای روشن برای توسعه علمی در این حوزه است.
ساختمان جدید این دانشکده با زیربنای تقریبی ۶ هزار مترمربع طراحی شده و به عنوان یکی از پروژه‌های محوری توسعه‌ای دانشگاه، نقش مؤثری در پاسخگویی به نیازهای رو به افزایش جامعه دانشگاهی دارد.
بازدید رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز از خطوط تولید محصولات سلامت‌محور در پارک علم و فناوری سلامت
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز به همراه اعضای هیأت رئیسه، امروز یازدهم تیرماه ۱۴۰۴ با حضور در پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه واقع در پردیس شهید دوران، از روند خطوط تولید یکی از شرکت های غذایی مستقر در این پارک بازدید کرد
دکتر «سید بصیر هاشمی» در جریان این بازدید با تأکید بر اهمیت توسعه فعالیت‌های فناورانه در حوزه سلامت، اظهار داشت: گسترش پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه و فراهم‌سازی زمینه برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدکنندگان محصولات سلامت‌محور، از اولویت‌های راهبردی دانشگاه به شمار می‌رود
رئیس دانشگاه همچنین با اشاره به نقش این مجموعه‌ها در ارتقای شاخص‌های نظام سلامت کشور افزود: حمایت از تولیدات داخلی و نوآورانه، ضمن تقویت زیرساخت‌های خدمات بهداشتی و درمانی، می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال پایدار و رونق اقتصاد سلامت در استان باشد.
در این بازدید، مشاور عالی رئیس دانشگاه و اعضای هیأت رئیسه نیز با حضور در خطوط تولید، ضمن بررسی ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های موجود، راهکارهایی در راستای بهبود فرایندها، ارتقای بهره‌وری و افزایش کیفیت محصولات ارائه دادند.
این بازدید با هدف حمایت از توانمندی‌های فناورانه در حوزه سلامت، در محل پارک علم و فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز برگزار شد.
چگونه شکایت کنیم و از کیفیت خدمات بیمه سلامت مطمئن باشیم
سازمان بیمه سلامت ایران در گزارشی، روند بررسی کیفیت خدمات موسسات و مراکز درمانی طرف قرار داد خود را برای بیمه شدگان تشریح کرد.
روند بررسی کیفیت خدمات موسسات و مراکز درمانی طرف قرار داد با این سازمان و چگونگی شکایت از کیفیت خدمات با توجه به پرسش های بیمه شدگان در گزارشی مطرح شده که شرح آن در ذیل آمده است.
نظارت بر خدمات درمانی و بیمه‌ای
در نظام سلامت، نظارت یکی از اصلی‌ترین ابزارهای تضمین کیفیت و شفافیت خدمات است. سازمان بیمه سلامت با استقرار سامانه‌های گزارش مردمی، بازرسی‌های میدانی و رسیدگی به شکایات، تلاش می‌کند از حقوق بیمه‌شدگان در برابر تخلفات مراکز درمانی دفاع کند. در این بخش، پرتکرارترین سؤالات شما درباره مسیرهای گزارش تخلف، پیگیری شکایات و برخورد با مراکز متخلف پاسخ داده شده است.
چگونه شکایت کنیم و از کیفیت خدمات مطمئن باشیم؟
با شماره گیری ۱۶۶۶ یا مراجعه به سامانه https://shekayat.ihio.gov.ir نسبت به ثبت شکایت اقدام نمایید.
در صورت مشاهده تخلف از سوی بیمارستان یا مرکز درمانی، چه اقدامی انجام دهیم؟
تخلف مورد نظر را به شماره ۱۶۶۶ اطلاع دهید.
چگونه شکایت ثبت‌شده را پیگیری کنیم؟
با شماره گیری ۱۶۶۶ یا مراجعه به سامانه https://shekayat.ihio.gov.ir نسبت به بررسی شکایت ثبت شده اقدام نمایید.
اگر یک مرکز درمانی از پذیرش دفترچه یا نسخه الکترونیک بیمه سلامت امتناع کرد، چه کنیم؟
ضمن بررسی دلیل این موضوع میتوانید برای پیگیری با شماره ۱۶۶۶ تماس بگیرید.
در صورت نارضایتی از رفتار پزشک، پرستار یا کارکنان، آیا می‌توان شکایت کرد؟
با شماره گیری ۱۶۶۶ یا مراجعه به سامانه https://shekayat.ihio.gov.ir نسبت به ثبت شکایت اقدام نمایید.
آیا بیمه سلامت بر عملکرد و کیفیت مراکز طرف قرارداد نظارت دارد؟
بیمه سلامت بر عملکرد تمامی مراکز طرف قرارداد نظارت دارد.
چه تخلفاتی از سوی مراکز درمانی شایع است؟
دریافت مبلغ بیش از فرانشیز، محاسبه آزاد خدمات سلامت و دارو، عدم پذرش بیمه شده، رفتار نا مناسب و … در صورت داشتن نارضایتی می توانید جهت بررسی از طریق شماره گیری ۱۶۶۶ اقدام به پیگیری نمایید.
بخش نظارت سازمان بیمه سلامت، پل ارتباطی مهم میان مردم و ساختار رسمی درمانی کشور است. گزارش‌های مردمی، مهم‌ترین منبع برای شناسایی ضعف‌ها و تخلفات هستند. با مشارکت فعال شما، کیفیت خدمات ارتقا خواهد یافت و حقوق بیمه‌شدگان بیش‌ازپیش حفظ می‌شود.
- نویسنده : مریم توانا
