محمدرضا رضایی کوچی، ر صحن علنی با اشاره به وضعیت کنونی آب کشور گفت: به دلیل تغییرات اقلیمی کشور وارد پنجمین سال خشکسالی شده و امسال با شدیدترین خشکسالی قرن مواجه بوده‌ایم.
بارندگی‌ها در تهران تنها ۱۵۸ میلیمتر بوده که ۴۲ درصد کمتر از میانگین بلندمدت است و بسیاری از سد‌های کشور کاهش چشمگیر ذخایر آب داشته‌اند.
او، با اشاره به کاهش منابع آب تجدیدپذیر ایران به ۱۰۳ میلیارد مترمکعب، گفت: با وجود مصرف ۹۳ میلیارد مترمکعبی، حدود ۹۰ درصد منابع تجدیدپذیر کشور استفاده می‌شود، در حالی که میانگین جهانی ۴۰ درصد است. این مدیریت بهینه و اقدامات وزارت نیرو موجب شده است که بخش‌های مختلف کشور همچنان آب شرب و صنعتی خود را تأمین کنند.
رضایی کوچی افزود: پذیرش بحران آب اولین قدم برای مدیریت این چالش است و با همکاری مردم، مجلس و دولت و با تدبیر وزارت نیرو می‌توانیم از این مرحله عبور کنیم. تجربه کشور‌های پیشرفته نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای راهکار‌های موثر، بحران آب قابل کنترل است.
وی به اقدامات وزارت نیرو در بهینه‌سازی مصرف آب و برق اشاره کرد و گفت: وزارت نیرو با اصلاح و نوسازی سیستم‌های آبیاری و کولر‌های آبی، می‌تواند بهره‌وری آب را افزایش دهد و بخشی از آب منتقل‌شده از سد طالقان به تهران را صرفه‌جویی کند.
رئیس کمیسیون عمران در پایان تاکید کرد: وزارت نیرو باید به عنوان تنظیم‌گر و تسهیل‌گر اصلی منابع آب عمل کند و با اصلاح ساختار‌های حکمرانی، بهره‌وری منابع آب را افزایش دهد تا هم معیشت مردم و کشاورزان حفظ شود و هم کشور در مسیر مدیریت پایدار آب گام بردارد.
۴۲۰ آبخوان کشور در شرایط بحرانی قرار دارند
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر از ۶۰۹ آبخوانی که در کشور داریم، ۴۲۰ آبخوان در شرایط بحرانی قرار دارند.
محمدرضا رضایی‌کوچی در جریان گزارش نظارتی کمیسیون‌های انرژی، عمران و کشاورزی درباره تامین برق و آب شرب کشور با اشاره به اهمیت حیاتی تامین آب و برق در کشور بیان کرد: به واقع آب مایع حیاط است و زندگی بدون آن ممکن نیست، از این رو قطعا برق هم ارجعیت داشته و به همین دلیل ما امروز درباره آب هم مطالبی را مطرح خواهیم کرد.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به بازدید‌های میدانی این کمیسیون و تهیه گزارش مربوطه در قالب ماده ۴۵ آیین‌نامه داخلی مجلس بیان کرد: این گزارش حاوی نکات مهمی درباره مشکلات آب شرب شهر‌ها و روستا‌ها است.
رضایی‌کوچی با تشریح وضعیت کنونی منابع آبی کشور گفت: به دلیل تغییرات اقلیمی کشور، ما وارد پنجمین سال متوالی در خشکسالی شده‌ایم به گونه‌ای که در سال آبی ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ با شدیدترین خشکسالی قرن مواجه هستیم. از این رو ذخایر آبی به مرز بحرانی رسیده و بسیاری از سد‌ها با کاهش جدی حجم آب مواجه‌اند، به عنوان نمونه تهران در سال گذشته تنها ۱۵۸ میلیمتر بارندگی داشته که نسبت به میانگین بلند مدت ۴۲ درصد کاهش یافته و سد‌های اصلی پایتخت مانند سد‌های لار، ماملو و امیرکبیر با کاهش ذخیره آب مواجه هستند.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: منابع آب تجدید پذیر کشور به ۱۰۳ متر مکعب کاهش یافته و نزدیک به ۹۳ میلیارد متر مکعب آن مصرف می‌شود؛ یعنی بیش از ۹۰ درصد منابع تجدید پذیر که در دنیا این رقم حدود ۴۰ درصد است، مصرف می‌کنیم و این به معنای استفاده بیش از حد از ذخایر نسل‌های آینده است.
او بحران کنونی را ناشی از ضعف حکمرانی آب دانست و گفت: در حال حاضر از ۶۰۹ آبخوانی که در کشور داریم، ۴۲۰ آبخوان در شرایط بحرانی قرار دارند، همچنین ۶۰ درصد از اراضی کشور دچار فرونشست شده و ۶۶ درصد تالاب‌های مهم خشک یا آسیب دیده‌اند. این یک واقعیت غیرقابل انکار است که حتی استان‌های شمالی کشور را هم در بر گرفته است، متاسفانه نظام حکمرانی آب در کشور پراکنده و دچار مشکلات ساختاری است؛ وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور و شهرداری‌ها هر کدام بدون هماهنگی اقدام می‌کنند که خود عاملی برای تشدید بحران است.
رضایی با انتقاد از ساختار شورای عالی آب گفت: این شورا عمدتا ماهیت کشاورزی دارد و ذیل وزارت جهاد کشاورزی فعالیت می‌کند، در حالی که باید نهادی فرابخشی و پاسخگو باشد. از سوی دیگر وزارت نیرو هم باید از تصدی گری کنار گذاشته شود چرا که نمی‌توان هم تنظیم گر و هم بازیگر بازار آب و برق بود، لذا این تضاد منافع، کارآمدی را از بین می‌برد.
رئیس کمیسیون عمران مجلس بیان کرد: با وجود اینکه ۹۰ درصد از منابع آبی در اختیار وزارت نیرو است، این وزارتخانه متاسفانه نتوانسته با روش‌های نوین در حوزه آبیاری و الگوی کشت هم معیشت کشاورزان را تامین کند و هم بهره‌وری آب را بالا ببرد، این در حالی است که کشاورزان هم در وضعیت فعلی در بدترین شرایط معیشتی قرار دارند و این به این معنا است که ما وضعیت فوق را به درستی مدیریت نکرده‌ایم.
- نویسنده : مریم توانا
