به دعوت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید تعداد ۱۵ نفر عضو هیات علمی دانشگاه شیراز از متخصصین گروههای آموزشی و پژوهشی این دانشگاه در رشته های زمین شناسی، شهرسازی، باستان شناسی، معماری، مرمت و اقلیم شناسی برای بررسی محوطه جهانی نقش رستم و علل آسیب ها گرد هم آمدند و بررسی های سطح الارضی خود را از سرتاسر این محوطه باستانی انجام دادند و با تشکیل یک کارگاه علمی نتایج مشاهدات خود را ارائه کردند.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم گفت: ضروری است این محوطه باستانی ارزشمند پس از نقشه برداری دقیق و شبکه بندی مربعات با روش ژئوالکتریک و ژئومغناطیس بررسی شود تا بتوان از مسیرهای احتمالی و وجود آبراهه ها و کانال های هدایت آب دوره هخامنشی و ساسانی اطلاع پیدا کرد.
علیرضا عسکری چاوردی، گفت: در صورت نیاز، مسیرهای احتمالی قنات ها، چشمه فصلی در مسیر گسل ها و چاه های احتمالی ذخیره آب را شناسائی کرد و محدوده کاوش های پیشین روی نقشه ها مشخص شود و در تطبیق با فروشست ها و چاله های جدید مکان یابی آنها در تطبیق با کاوش های پیشین انجام شود.
این باستان شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شیرازبا بیان اینکه آبراهه های داخل محوطه در محدوده بارو پاکسازی و مجدد احیاء و حوضچه آرامش و بندهای بالای صخره کوه نقش رستم لایروبی و احیاء شوند گفت: به همین نسبت باید مسیر قنات ها مشخص شود و زهکشی های لازم در سرتاسر پیرامون محوطه انجام شود که انباشت های خاک حاصل از کاوش های پیشین به بخش دیگری انتقال یابد و سازه اصلی باروی خشتی محوطه نقش رستم کاوش، حفاظت و احیاء شود.
عسکری چاوردی گفت: ناودان های سنگی در این مجموعه مرمت و حفاظت و عملیات ملات گذاری قیر در بستر گسل ها و منفذهای آب انجام شود همچنین با مطالعات “جی پی آر” تمام آرامگاه های نقش رستم بررسی و پایش شوند و منفذهای آب کوهستان در محدوده آرامگاهها و نقش برجسته ها شناسائی و عملات قیر گذاری انجام شود.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم در خصوص رانش و پایش بنای کعبه زرتشت نیز گفت: علاوه بر بکارگیری دستگاه “جی پی اس استاتیک” در پشت بام بنا، عملات زهکشی موقت دور تا دور بنا انجام شود اما برای حفاظت کامل آن علاوه بر مرمت و حفاظت سازه بنا، آزمایش مکانیک خاک برای شناخت بستر اصلی زمین تا عمق ۱۰۰ متر در محوطه نقش رستم انجام شود.
او ، گفت:برنامه مطالعات میدانی نقش رستم آغاز شده است و مرحله به مرحله گزارش های تکمیلی آن ارائه می شود.
مجموعه آرامگاهی هخامنشی همراه با بنائی معروف به کعبه زرتشت در مکان معروف به نقش رستم در فاصله ۷ کلومتری شمال غربی تختگاه تخت جمشید ساخته شده است.
در این مجموعه بزرگ تعداد ۲۳ اثر باستانی مانند آرمگاهها، بنای کعبه زرتشت، نقش برجسته ها و کتیبه ها وجود دارد.
این مجموعه بزرگ در حاشیه شمالی شهر پارسه واقع شده است و از نظر ارتباط فضائی و مکانی دو محوطه مهم باستانی نقش رستم و تختگاه تخت جمشید از نظر کارکردی بهم وابسته و با هم مرتبط بوده است.
شهر پارسه یک واحد شهری متشکل از بخش های مختلف از دوره عیلامی، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی و اسلامی بوده است که بازسازی این شهر تاریخی در محدوده حریم درجه ۱ تخت جمشید به استناد مدارک بجای مانده قابل تصور و درک است.
چنین به نظر می‌آید که مرزهای این شهر در محدوده حریم یک در اطراف صفه تا شمال به سمت نقش رستم و استخر منطبق باشد.
مجموعه نقش رستم به استناد آثار مکتوب بجای مانده نظیر کتیبه های میخی دوره هخامنشی و خطوط باستانی دوره ساسانی در دوره هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی همواره مورد استفاده و تکریم بوده است.
در دوره هخامنشی ارتباط مجموعه آرامگاهی نقش رستم به عنوان بخش مهم و کارکردی شهر پارسه در حاشیه شهر اما مرتبط با تختگاه تخت جمشید بوده است.
بنابر این گزارش در پی بارندگی سیل آسا در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در محوطه تاریخی و ارزشمند نقش رستم فروشست ها و فرونشست های متعددی به دو صورت خطی(پیوسته) و نقطه ای(حفره ای) در بخش های مختلف محوطه رخ داده است.
