شرکت توانیر در اطلاعیه‌ای از عموم مشترکان برق سراسر کشور درخواست کرد که با هدف کمک به مدیریت مصرف انرژی برق در ایام گرم سال، به پویش ۲۵ درجه بپیوندند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس، با اعلام پیوستن به این پویش، گفت: براساس پیش‌بینی‌ها، امسال با افزایش قابل توجه گرمای هوا از یک سو و کاهش میزان تولید انرژی برق در نیروگاه‌های برق‌آبی به دلیل کاهش چشمگیر بارندگی‌ها مواجه هستیم.
سیاوش بدری با اشاره به آغاز زودهنگام گرمای هوا، گفت: علی‌رغم ناترازی‌های موجود بین منابع و مصارف در بخش‌های مختلف انرژی و آب، این امکان وجود دارد که با همکاری عموم مردم و بهینه سازی رفتار مصرفی مشترکان، برق و آب مطمئن و پایدار، در همه ایام تامین شود.
بدری گفت: با توجه به افزایش محسوس دمای هوا در اکثر نقاط کشور، رشد ۸ درصدی مصرف برق نسبت به مدت مشابه سال گذشته و کاهش ۴۵ درصدی ذخایر آبی نیروگاه‌های برقابی به دلیل کاهش محسوس بارندگی‌ها، همراهی با پویش‌های مرتبط با سبک زندگی برای بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصارف، یک ضرورت است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس با یادآوری اینکه، مدیریت و بهینه‌سازی مصرف انرژی در این شرکت، با اجرای راهکارهای مختلف دنبال شده است، گفت: در پویش ۲۵ درجه شرکت توانیر، هموطنان می‌توانند با تنظیم وسایل سرمایشی روی دمای ۲۵ درجه و استفاده از دور کند کولرهای آبی، به تامین برق پایدار و مطمئن، کمک کنند.
بدری، از اهتمام شرکت آب منطقه‌ای فارس برای کاهش مصرف برق نسبت به دوره مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: برنامه‌ریزی برای تجهیز این شرکت به پنل‌های برق خورشیدی و کاهش اتکاء نیاز برقی به شبکه سراسری، در حال انجام است.
مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره آب منطقه‌ای فارس همچنین از انجام تعمیرات لازم در نیروگاه‌های برق‌آبی تحت مدیریت این شرکت در فارس خبر داد.
توسعه بی رویه کشاورزی عامل اصلی کاهش آب‌های زیرزمینی در ایران است
مجله فوربس اخیراً در گزارشی نوشت: تحقیقات منتشرشده توسط اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا نشان می‌دهد که علت اصلی فرونشست زمین در ایران، برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است؛ به‌طوری‌که بیش از ۹۰٪ این برداشت‌ها توسط بخش کشاورزی انجام می‌شود.
فرونشست، فقط زمین را تحت الشعاع قرار نمی‌دهد بلکه می‌تواند به تخریب بناها و تاسیسات شهری، از بین بردن خطوط ریلی و آسیب‌های جدی به جاده‌ها بینجامد.
در حالی که فاجعه ملی فرونشست زمین در ایران، هنوز توسط مردم و مسئولان جدی گرفته نشده، این مسأله توجه فعالان جهانی محیط زیست رابه خود جلب کرده است. سانام ماهوزی، خبرنگار بین‌المللی محیط زیست در گزارشی که “فوربس” آن را منتشر کرده نوشته است: زمین در سراسر ایران با نرخی نگران‌کننده در حال فرورفتن است؛ عمدتاً به دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی برای کشاورزی، که منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر به سفره‌های آب زیرزمینی شده است. فرونشست زمین(Subsidence (Landاصطلاحی است که اشاره به حرکت عمودی و رو به سمت پایین سطح زمین دارد.
به گزارش عصر ایران به نقل از فوربس، مطالعات نشان می‌دهد که ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین تأثیر را از این پدیده دیده است؛ به‌ویژه در استان‌هایی مانند تهران، کرمان و اصفهان، که نرخ فرونشست زمین بیش از ۳۰ سانتیمتر در سال برآورد شده است.
این فرونشست تدریجی می‌تواند به ترک‌های بزرگ، فروچاله‌ها و آسیب به زیرساخت‌هایی مانند خطوط لوله، سیستم‌های زهکشی و سازه‌های تاریخی منجر شود.
ماه گذشته، در شهر کاشان، تصاویری از خودروهایی که در فروچاله‌ها فرو رفته بودند، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و نگرانی‌هایی درباره ایمنی ساکنان و مسافران ایجاد کرد.
تهدید دوگانه: زلزله و فرونشست زمین
درگزارش فوربس، نکته‌ای آمده که برای بسیاری تازگی دارد و آن، ارتباط بین فرونشست و زلزله است: ایران با جمعیتی بیش از ۸۵ میلیون نفر، در یکی از مناطق زلزله‌خیز جهان قرار دارد. خطوط گسل در سراسر کشور پراکنده‌اند و زلزله‌هایی با بزرگی حدود ۶.۱ در سال‌های اخیر خسارات جدی به بار آورده‌اند.
کارشناسان هشدار می‌دهند که فرونشست زمین می‌تواند تأثیر زلزله‌ها و پس‌لرزه‌ها را تشدید کند.
شیده دشتی، دانشیار مهندسی عمران، محیط زیست و معماری در دانشگاه کلرادو بولدر، در مصاحبه‌ای گفت: «تصور کنید ساختمانی که قبلاً نشست کرده و دچار ترک‌ها و انحرافاتی شده است، در صورت وقوع زلزله ای کوچک ممکن است توان تحمل بارهای اضافی را نداشته باشد و فرو بریزد.»
بحران سفره‌های آب زیرزمینی
توسعه بی‌رویه کشاورزی آن هم با روش‌های سنتی، متهم ردیف اول کاهش آب‌های زیر زمینی در ایران است که این امر نیز به نوبه خود، به فرونشست زمین می‌انجامد.
فوربس در این باره می نویسد: تحقیقات منتشرشده توسط اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا نشان می‌دهد که علت اصلی فرونشست زمین در ایران، برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی است؛ به‌طوری‌که بیش از ۹۰٪ این برداشت‌ها توسط بخش کشاورزی انجام می‌شود. تغییرات اقلیمی با ایجاد خشکسالی‌های شدیدتر و مکرر، وضعیت را وخیم‌تر کرده است.
در شهر رفسنجان، که یکی از مراکز اصلی تولید پسته در کشور است، کشاورزی پرمصرف آب باعث تخلیه سفره‌های آب زیرزمینی شده است. کارشناسان می‌گویند که تقاضای زیاد آب برای کشاورزی و شهرنشینی در ورامین، نزدیک تهران، که زمین آن با نرخ بیش از ۳۱ سانتیمتر در سال در حال فرونشست است، نتایج مشابهی به‌دنبال داشته است.
گزارش فوربس در حالی نرخ فرونشست را ۳۱ سانتی متر در سال می‌داند که یک مطالعه جهانی درخصوص نرخ فرونشست زمین در کشورهای مختلف نشان می‌دهد حدود ۳ تا ۵ درصد پهنه‌های فرونشستی زمین در کل دنیا دارای نرخ فرونشست بین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است؛ یعنی فرونشست و پهنه فرونشستی که نرخ بالای ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر داشته باشند، در دنیا به ندرت دیده می‌شود و نرخ فرونشست عمده پهنه‌ها زیر ۱۰ سانتیمتر است، اما در برخی از نواحی ایران مانند کرمان این عدد به ۴۰ سانتیمتر می‌رسد. یعنی هر ۲.۵ سال، زمین یک متر پایین تر می‌رود،این در حالی است که حدود نیمی از مردم ایران در مناطقی زندگی می‌کنند که درگیر فرونشست است.
فرونشست فقط زمین را تحت الشعاع قرار نمی دهد بلکه می تواند به تخریب بناها و تاسیسات شهری، از بین بردن خطوط ریلی و آسیب های جدی به جاده ها بینجامد.
تنها راه جلوگیری از تعمیق این بحران، مدیریت بهینه منابع آبی است، مدیریتی که نشانی از آن در ایران دیده نمی شود و کشور در حال فرونشستی است که تمامیت تمدنی ایران را هدف قرار داده است.
- نویسنده : مریم توانا
