فرهنگ عمومی از جنس اقناع است و با اجبار ساخته نمی‌شود
فرهنگ عمومی از جنس اقناع است و با اجبار ساخته نمی‌شود
استاندار فارس در جلسه شورای فرهنگ عمومی استان فارس با اشاره به شرایط پیچیده جامعه امروز و تأثیر جهانی‌شدن بر فرهنگ‌ها، بر ضرورت توجه جدی به مسائل فرهنگی تأکید کرد.

حسینعلی امیری، در این جلسه که با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، آیت‌الله لطف‌الله دژکام نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه شیراز برگزار شد، با بیان اینکه فرهنگ یکی از اولویت‌های مهم کشور و مورد تأکید مقام معظم رهبری است، گفت: فرهنگ عمومی با فرهنگ رسمی تفاوت دارد و در پس آن الزام‌های نانوشته‌ای نهفته است که در طول زمان و حتی قرن‌ها شکل گرفته و نباید نادیده گرفته شود.

امیری، مسیرهای اصلی شکل‌گیری فرهنگ عمومی را دین، زبان، تاریخ و هنر دانست و گفت: دین در همه جوامع بشری نقشی بنیادین دارد، زبان هویت فرهنگی ملت‌ها را حفظ می‌کند، تاریخ سبک زندگی نسل‌ها را شکل می‌دهد و هنر در قالب شعر، نقاشی و خوشنویسی میراثی ارزشمند برای جامعه به جا گذاشته است.

امیری، نقش رسانه‌های دیداری، شنیداری و دیجیتال را در شکل‌دهی دانش و فرهنگ عمومی اساسی دانست و گفت: غفلت از دانش و میراث فرهنگی گذشته زمینه‌ساز ناهنجاری‌های اجتماعی است و رسانه‌ها باید در یک زنجیره متوازن و هماهنگ قرار گیرند تا بتوانند در تقویت فرهنگ عمومی اثرگذار باشند.

او، با بیان اینکه فرهنگ عمومی از جنس اقناع است و با دستور و اجبار ساخته نمی‌شود، گفت: سیاست‌گذاران فرهنگی باید بپذیرند که فرهنگ عمومی نیازمند پذیرش اجتماعی است و تابع متغیرهای متعددی همچون دین، سیاست، اقتصاد و اجتماع است.

استاندار فارس، با اشاره به جایگاه ممتاز شیراز در کشور و جهان گفت: شیراز در بیانات رهبر معظم انقلاب مرکز دین، حماسه و هنر معرفی شده و رویدادهای بین‌المللی مانند همایش ایران‌شناسی در دانشگاه شیراز، همایش نقش شیراز در علوم عقلی در حرم مطهر احمد بن موسی(ع) و جشنواره جهانی فیلم فجر، می‌تواند فرهنگ عمومی و هویت اصیل شهر را تقویت کند.

امیری همچنین به پروژه کتابخانه مرکزی شیراز پرداخت و گفت: زمین این پروژه آماده شده و اعتبارات مورد نیاز نیز از سوی شهرداری و دستگاه‌های مرتبط به تصویب رسیده است.

او، گفت: این کتابخانه باید به یکی از مقاصد مهم گردشگری فرهنگی کشور تبدیل شود و جایگاه شیراز را در عرصه ملی و بین‌المللی ارتقا دهد.

این مقام مسئول، گفت: با پیگیری‌های جدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روند اجرای این طرح را تسریع و این کتابخانه عمومی بزرگ به نمادی ماندگار برای فرهنگ عمومی کشور تبدیل شود.

نماینده ولی‌فقیه در فارس و امام جمعه شیراز نیز در نشست شورای فرهنگ عمومی استان با قدردانی از مسئولان فرهنگی، بر ضرورت برنامه‌ریزی مستمر در این حوزه تأکید کرد.

آیت‌الله لطف‌الله دژکام، با اشاره به ظرفیت‌های شیراز گفت: تعریف رویدادهای فرهنگی و هنری متنوع می‌تواند ماندگاری گردشگران را افزایش داده و زمینه تبادل فرهنگی و تقویت اقتصاد فرهنگی را فراهم کند.

امام جمعه شیراز، با یادآوری پیشینه تاریخی و ظرفیت‌های بین‌المللی شیراز، حمایت از جشنواره فیلم فجر و کارگروه مد و لباس را در برندسازی فرهنگی شهر مؤثر دانست و خواستار نگاه حمایتی مسئولان برای بهره‌گیری از توان دانشگاه‌ها و مراکز هنری استان شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیز با اشاره به ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی فارس از دوران هخامنشیان تا دوره معاصر و تعریف شیراز به عنوان سومین حرم اهل بیت(ع) گفت: این استان می‌تواند نقش پیشران در تبادلات فرهنگی بین‌المللی ایفا کند.

سید عباس صالحی، همچنین بر اهمیت برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری، استفاده از ظرفیت نخبگان و حمایت از پروژه‌های فرهنگی از جمله کتابخانه‌های عمومی تأکید کرد و گفت: با همگرایی و همدلی، فارس قادر است به الگویی موفق در عرصه فرهنگ عمومی کشور تبدیل شود.

برگزاری نهمین مرحله نشست انتظامی استان فارس با گروه های مرجع و اقشار تاثیرگذار استان فارس با حضور آیت الله دژکام در مجتمع طلائیه

نهمین مرحله نشست انتظامی استان فارس با گروه های مرجع و اقشار تاثیرگذار استان فارس با حضور آیت الله دژکام در مجتمع طلائیه برگزار شد
متن کامل سخنان آیت الله دژکام در این گردهمایی به شرح زیر است :

خدای متعال در آیه ۱۳ سوره مبارکه حجرات می‌فرماید «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ.»

گاهی کارهایی در کشور انجام می‌شود که ممکن است کوچک و کم‌اهمیت به نظر برسد و این ذهنیت شکل گیرد که در جمهوری اسلامی ایران کاری صورت نگرفته است.

بنده از آن‌جا که به‌صورت تخصصی درس اخلاق پزشکی را تدریس می‌کنم، در گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بررسی می‌کنیم که پزشکان در جهان از نظر اخلاقی چه اقداماتی انجام می‌دهند و ما در ایران چه می‌کنیم.

همچنین، در بررسی سایر اقشار، از جمله نیروهای امنیتی و به‌ ویژه فرماندهی انتظامی، می‌پرسیم در دنیا تا چه حد پایبندی به اخلاق وجود دارد و در کشور ما وضعیت چگونه است.

چند شب پیش مطالعه‌ای داشتم درباره‌ی مسائل اخلاقی در نهادهای امنیتی از سال ۱۹۶۷ تا سال ۲۰۲۵ میلادی؛ موضوع این بود که چگونه این نهادها تلاش کرده‌اند از بروز رفتارهای غیراخلاقی پیشگیری کنند و تا چه اندازه موفق بوده‌اند.

همه‌ انسان‌ها در سراسر زمین از وقوع کارهای غیراخلاقی ناراحت می‌شوند، اما تفاوت در آن است که دولت‌ها و حکومت‌های مختلف برای پیشگیری چه کرده‌اند و ما چه می‌کنیم.

در این ۴۰ سال که از عمر انقلاب می‌گذرد و در مقیاس تمدنی مدت طولانی‌ای نیست، زیرا گفته می‌شود یک تمدن حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ سال زمان می‌برد تا به سامان برسد و ما تازه در آغاز راهیم.

از نگاه تاریخی این مدت کوتاه است، هرچند از نظر عمر انسان، زمان زیادی محسوب می‌شود.

رهبر معظم انقلاب با طرح «گام اول انقلاب اسلامی» می‌خواستند به ما القا کنند که این چهل‌سال تنها قدم اول در مسیر تمدن‌سازی است و برای رسیدن به تمدن ایرانی اسلامی باید گام‌های متعددی برداشت.

به این مسئله می‌توان از دو دیدگاه نگریست، نخست نگاه شخصی و فردی، که خداوند به ما فرصت داده تا برای روز قیامت خود روسفیدی کسب کنیم، چنان‌که فرمود: «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ». پس باید توشه‌ی تقوا برای آن روز برداریم.

نگاه دیگر، هم‌دلی و همکاری جمعی است؛ دست به دست هم دهیم و کار را پیش ببریم. در کتاب‌های ادبیات خوانده‌ایم «دیگران کاشتند و ما خوردیم؛ ما بکاریم تا دیگران بخورند.

ما از منظر تاریخی و تمدنی می‌دانیم که نتایج کارهای امروزمان تنها برای خودمان نیست، بلکه برای نسل‌های آینده و کشورمان باقی می‌ماند؛ پس باید صبورانه و پیوسته تلاش کنیم.

در این مدت کوتاهِ ۴۶ ساله، الحمدلله به نقطه‌ای رسیده‌ایم که همان طور که در بیانات رهبر انقلاب اشاره شد، سردار رادان در دوران فرماندهی خود هیچ فرمانی خلاف شرع صادر نکرده است؛ زیرا نظام نظارتی دقیق وجود دارد.

ایشان فرمودند ممکن است مأموری در اجرا اشتباه کند، اما اصل فرماندهی از مسیر شرع خارج نمی‌شود؛ و این افتخار بزرگی برای ایران است، چراکه در بسیاری از کشورهای دیگر چنین التزامی وجود ندارد.

شما در برابر نظام‌های دیگر ایستاده‌اید و کشور را با پایبندی به ارزش‌ها اداره می‌کنید؛ در حالی که برخی حکومت‌ها برای چند روز حکومت، به بشریت بیشترین آسیب را زده‌اند. این دستاوردی بزرگ برای ملت ایران است که فرهنگ و نظامش بر پایه‌ی حساب، کتاب و اخلاق بنا شده است.

در جلسه‌ شورای فرهنگ عمومی، وزیر محترم ارشاد فرمودند پیمایش جمعیتی کشور نشان می‌دهد اقصی نقاط ایران از نظر شاخص‌های فرهنگی بسیار برجسته است و استان فارس در میان استان‌ها جایگاه نخست را دارد.

برخی از شاخص‌ها عبارت‌اند از مردم استان فارس در برگزاری مجالس اهل‌بیت(ع) و کلاس‌های قرآن پیشتاز هستند اگرچه هیاهوی کمی دارند، اما حضوری جدی و مؤثر دارند.

همچنین در علاقه‌مندی به ایران و حس وطن‌دوستی، رتبه‌ نخست کشور را دارند چنانکه در پیمایش پرسیده شده بود: اگر جنگ شود، آیا برای دفاع از میهن حاضر به نبرد هستید؟ و مردم فارس بیشترین پاسخ مثبت را داده‌اند.

از دیگر ویژگی‌های مردم فارس، همگرایی و هم‌دلی میان اقوام مختلف است؛ استانی که همه‌ قومیت‌ها در آن زندگی می‌کنند و در طول تاریخ، حدود سه هزار سال همزیستی مسالمت‌آمیز و در صلح و صفا داشته‌اند.

در سالن ملل تخت جمشید، نمایندگان ۳۶ قوم در کنار یکدیگر ایستاده‌اند، نشانه‌ای از وحدت و انسجام دیرینه‌ی مردم فارس.

دشمنان می‌کوشند این اتحاد را خدشه‌دار کنند و میان اقوام اختلاف بیندازند، در حالی که فارس باید الگوی وحدت برای سراسر کشور باشد.

همان‌گونه که سه هزار سال با صفا و صمیمیت زندگی کرده‌ایم، ان‌شاءالله هزاران سال دیگر نیز با هم خواهیم بود و دشمن ناکام خواهد ماند. از همین رو در شورای فرهنگ عمومی مصوب شد تا همه‌ گروه‌های مرجع استان فارس در تقویت این فرهنگ و نمایش آن در سطح جهان مشارکت کنند.

پس از جنگ‌های جهانی اول و دوم، انگلیسی‌ها شعاری دادند که «تفرقه بینداز و حکومت کن.» ما امروز می‌خواهیم این شعار را به خودشان بازگردانیم. زیرا آنان می‌دانستند اگر وحدت میان ملت‌های اسلامی برقرار باشد، با تمدنی واحد از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام روبه‌رو خواهند بود که یک کشور اسلامی است.

نمونه‌های تاریخی این پیوند فرهنگی بسیارند؛ سعدی در گلستان می‌نویسد که وقتی به مرز مغولستان رسیده، کودکان آن سرزمین اشعار سعدی را می‌خواندند بی‌آن‌که او را بشناسند. من از سفیر تاجیکستان پرسیدم آیا در چین تاجیک وجود دارد؟ ایشان گفت در چند استان چین مردم تاجیک هستند، فارسی سخن می‌گویند و اشعار سعدی را می‌خوانند.

حافظ نیز فرموده است «شِکَّرشکن شوند همه طوطیان هند، زین قند پارسی که به بنگاله می‌رود»، که بیانگر گستره‌ی نفوذ فرهنگ و شعر ایرانی تا قلب شبه‌قاره است. در غرب نیز مثنوی مولوی که به زبان فارسی سروده شده، در قونیه و روم آن روزگار رواج داشت.

اگر وحدت ما حفظ شود، همچنان همان ملت بزرگ و تأثیرگذار خواهیم بود.

در استانبول نوشته‌های خوش‌نویسان شیرازی دیده می‌شود؛ از جمله نسخه‌ای از سوره‌ی یاسین به خط یک هنرمند شیرازی که اخیراً در ترکیه چاپ شده است. این‌ها همه نمونه‌هایی از گستردگی فرهنگی ما است.

به یاد آوریم زمانی که مغول‌ها به ایران حمله کردند، در شیراز با رفتار و تدبیر متفاوتی روبه‌رو شدند؛ جنگ نکردند، بلکه ازدواج کردند و فرزند خان مغول قرآن‌نویس شد.

قرآنی که او نگاشت امروز بالای دروازه‌ی قرآن شیراز نگهداری می‌شود. این همان قدرت فرهنگ ایرانی است که به جای جنگ، تربیت و اندیشه را گسترش داد.

حتی امروز در لبنان، همسر شهید عواضه، بانوی شریف شیرازی، نمونه‌ای از تداوم این فرهنگ اصیل است؛ فرهنگی سرشار از لطافت فکر و پذیرش حق از طرف هر کس که باشد، همراه با ایستادگی در برابر ناحق.

از گذشته تا امروز، مردم فارس همواره جویای نور و برکت بوده‌اند و آن را در اهل‌بیت پیامبر(ص) یافته‌اند. این عشق دیرینه موجب شده شیراز به‌حق «حرم سوم اهل‌بیت(ع)» خوانده شود.

این ویژگی‌ها اکتسابی نیستند؛ بلکه از درون مردم فارس برخاسته‌اند و در طول تاریخ رشد کرده و به قله رسیده‌اند.

رهبر معظم انقلاب نیز فرموده‌اند استان فارس در قله‌ی فرهنگی کشور است؛ پس باید قدر این جایگاه را بدانیم و برای تقویت آن بکوشیم.

البته ضعف‌هایی هم داریم و باید آسیب‌شناسی کنیم، اما نباید داشته‌های ارزشمند خود را نادیده بگیریم؛ باید خدا را شکر گفت و برای رفع کاستی‌ها تلاش کرد.

  • نویسنده : مریم توانا