در نخستین برنامه کنگره ملی نگهداری و تعمیرات ابنیه و تأسیسات شهری، معاونان فنی و عمرانی شهرداریهای کلانشهرهای کشور گرد هم آمدند تا از تجربههای میدانی خود در مواجهه با فرسودگی زیرساختها، روشهای مدیریت یکپارچه و الزامات بودجهای نگهداری سخن بگویند.
این نشست با محوریت تبادل تجربه میان مدیران عملیاتی، تصویری واقعی از چالشهای بخش اجرایی شهرها را ارائه داد.
در ادامه، نشست اصول و مبانی فنی و مدیریتی در نگهداری زیرساختها برگزار شد؛ جایی که استادان دانشگاه و متخصصان باسابقه، مدلهای علمی مدیریت طول عمر زیرساختها، ضرورت پایش مستمر و نقش نظامهای تصمیمگیری مبتنی بر داده را تشریح کردند.
سومین نشست به حوزه تاسیسات شهری اختصاص داشت.
نشستی که کارشناسان تأسیسات برقی و مکانیکی در آن درباره فرسودگی شبکههای حیاتی، استانداردهای نگهداری، روشهای پیشگیرانه و نقش فناوریهای هوشمند در مدیریت تأسیسات سخن گفتند.
نشست تخصصی مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان نیز با بررسی مسیر اصلاح این موضوع چالشهای اجرایی و نقش شهرداریها در نظارت و عملیاتیسازی الزامات قانونی برگزار شد.
حاضران تأکید کردند که اجرای صحیح موضوع ۲۲ یکی از مؤثرترین راههای جلوگیری از بحرانهای شهری است.
آخرین نشست تخصصی به نگهداری، تعمیرات و پایش سلامت پلها، تونلها و ابنیه فنی اختصاص داشت.
نشستی فنی که در آن روشهای ارزیابی سازهها، استانداردهای مقاومسازی و ضرورت استفاده از سامانههای هوشمند در پایش مستمر زیرساختهای حیاتی بررسی شد.
نگاه شیراز به یک ضرورت حیاتی
محمدحسن اسدی، گفت: این کنگره را آغازگر یک حرکت ملی دانست و گفت: اهمیت نگهداری به اندازهای است که شورای شهر اصرار داشت نخستین کنگره ملی آن با نام شیراز ثبت شود.
اسدی، با معرفی جایگاه تاریخی، فرهنگی، دانشگاهی و صنعتی شیراز گفت: شهرداری شیراز عضو هیئت مدیره شهرهای تاریخی جهان و متروپولیس است و نایبرئیس مجمع شهرداران آسیایی به شمار می رود.
او، هشدار داد: وضعیت ابنیه و تأسیسات شهری کشور نگرانکننده است و با وجود جوان بودن بسیاری از زیرساختها، مدیریت واحد، بیتوجهی و کمبود منابع مالی، شهرها را با تهدید جدی روبهرو کرده است.
این مقام مسئول، گفت: در حالی که ۳۰ درصد آب در شبکهها هدر میرود، شبکههای زیرزمینی فرسودهاند و وقوع یک زلزله میتواند فاجعهآفرین باشد.
شهردار شیراز، گفت: ساختار پراکنده تصمیمگیری و اجرای ناقص قانون درآمدهای پایدار، بار سنگینی بر دوش مدیریت شهری گذاشته است.
هشدار شورای اسلامی شهر شیراز درباره بحران زیرساختها
رئیس کمیسیون اقتصاد و سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز، با تأکید بر اینکه کشور در وضعیت بحران زیرساختی است گفت: بسیاری از سازههای شهری هنوز به سن فرسودگی نرسیدهاند، اما به دلیل کمبود منابع مالی و نبود مدیریت واحد با سرعت در حال آسیب دیدن هستند.
علیرضا اسکندری، گفت: اکنون بیش از ۷۵ درصد جمعیت کشور شهرنشیناند و شبکههای آب، برق و فاضلاب در بسیاری از شهرها مانند تار عنکبوت گسترده و فرسودهاند.
اسکندری، گفت: در حالی که شهرداری و شورای ششم ۶۱ هزار میلیارد تومان قرارداد سرمایهگذاری منعقد کردهاند، بدون کمک دولت نمیتوان بحرانهای بزرگ را مدیریت کرد.
او، خواستار شکلگیری مدیریت یکپارچه شهری و همکاری دستگاههای خدماترسان شد.
حرکت به سوی مدیریت نوین نگهداشت
معاون فنی و عمرانی شهرداری شیراز، با تأکید بر نقش حیاتی نگهداری و تعمیرات در تابآوری شهری گفت: این رویداد ملی بستری برای تبادل دانش میان مدیران، دانشگاهیان و متخصصان است.
محمد امین، گفت: طی یک سال گذشته برنامهای دهمحوره برای نگهداری زیرساختها آغاز شده که شامل مقاومسازی سازههای حیاتی، پایش سلامت سازهها، احیای تأسیسات متروکه، تدوین شناسنامه فنی، ارتقای استاندارد تجهیزات شهری، استقرار سامانه هوشمند و برنامه جامع نگهداشت پیشگیرانه است.
امین، گفت: کنگره با رویکرد بینرشتهای برگزار شد و نشستهای فنی، مدیریتی و تخصصی آن بخشی از نیازهای اصلی شهرها را هدف قرار داده است.
طرح جامع تحول ساختمان؛ رویکرد جدید کشور
مدیرکل مقررات ملی و کنترل ساختمان، با تأکید بر اینکه نگهداری رکن نخست پایداری شهری بوده، گفت: نسل جدید مقررات ملی بر پایه چرخه عمر ساختمان، سامانههای ابری، بیم محوری طرح ها و ورود بیمه به تضمین کیفیت بنا طراحی شده است.
حامد مانیفر، گفت: طرح جامع تحول ساختمان سه مرحله طراحی و ساخت، نگهداری و بهرهبرداری و در نهایت تخریب و بازیافت را در یک چرخه کامل تعریف میکند و این مدل مبنای ویرایش تازه موضوع ۲۲ قرار گرفته است.
ظرفیت مهندسی کشور در خدمت نگهداشت
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، با اشاره به وضعیت ساختوساز گفت: کیفیت ساخت و ساز کشور قابل قبول است، اما ضعف جدی در نگهداری وجود دارد و بیتوجهی به این بخش عمر مفید سازهها را کاهش میدهد.
امین قیومی، با اشاره به تجربه شیراز در اجرای موضوع ۲۲ گفت: این شهر میتواند الگوی اجرای مقررات جدید باشد زیرا ظرفیت دانشگاهی، مهندسی و مدیریتی آن در کنار هم قرار گرفته است.
ضرورت مدیریت یکپارچه شهری
رئیس مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران، با اشاره به پراکندگی وظایف و ناهماهنگی نهادی گفت: کلانشهرها در وضعیتی مشابه رهاشدگی مدیریتی قرار گرفتهاند و اداره آنها بیش از تلاش عادی معجزه میخواهد.
علی شمسی پور، گفت: راه نجات شهرها بر پایه مدیریت یکپارچه شهری است؛ موضوعی که اکنون یا متوقف شده یا با روندی نامشخص در مجلس پیش میرود.
جمع بندی علمی رویداد
دبیر علمی کنگره و رئیس گروه عمران دانشگاه صنعتی شیراز، با تشریح فرآیند علمی کنگره گفت: مبحث ۲۲ تنها سند رسمی کشور در حوزه نگهداری بوده اما اجرای آن با محدودیتهای جدی روبه رو است.
محمد امیر نجفقلیپور، گفت: نگهداری رشتهای تخصصی در دانشگاههای دنیا است و جای آن در ایران باید تقویت شود.
نجفقلیپور، گفت: نشستهای کنگره نیز بر پایه مقالات داوری شد و ترکیب تجربه مدیران اجرایی و دانش دانشگاهی طراحی شده است.
او، گفت: نخستین کنگره ملی نگهداری و تعمیرات ابنیه و تاسیسات شهری تصویری روشن از آینده مدیریت زیرساختها را ارائه داد.
این مقام مسئول، گفت: آیندهای که جز با همکاری دستگاهها، مدیریت یکپارچه، تقویت فرهنگ نگهداشت و تکیه بر دانش تخصصی محقق نمی شود.
شیراز با میزبانی این رویداد گامی جدی در مسیر تابآوری و پایداری شهرهای ایران برداشت.
- نویسنده : مریم توانا
































