سایه کم آبی بر سدهای فارس؛ فقط ۲۰ درصد منابع قابل استفاده هستند
سایه کم آبی بر سدهای فارس؛ فقط ۲۰ درصد منابع قابل استفاده هستند
آب، اساس زندگی تمام موجودات زنده روی زمین است؛ وابستگی بشر و طبیعت به این عنصر حیاتی آن‌چنان عمیق است که قرآن کریم نیز بار‌ها به نقش برجسته‌ آن اشاره کرده است.

 در هشت آیه به‌ صورت مستقیم و در حدود ۶۰ آیه به‌طور غیرمستقیم، اهمیت آب در چرخه زندگی و طبیعت مورد تأکید قرار گرفته است.

در سال‌های اخیر، خشکسالی و بحران کم‌آبی، سایه‌ای سنگین بر کشورمان افکنده؛ چالشی که شهر‌ها و روستا‌های بسیاری را درگیر کرده و طبق آمار رسمی، اکنون بیش از ۳۰۰ شهر بزرگ و کوچک در وضعیت تنش آبی قرار دارند. استان فارس نیز از این وضعیت بی‌نصیب نمانده و با چالش‌های قابل توجهی، به‌ویژه در مناطق روستایی و کشاورزی مواجه است.

بر اساس اعلام نهاد‌های مسئول، بیش از ۳۵ شهر و ۷۰۰ روستای استان با مشکل جدی تأمین آب روبه‌رو هستند، به‌طوری که در برخی مناطق، تأمین آب آشامیدنی تنها از طریق تانکر‌های سیار صورت می‌گیرد.

کارشناسان داخلی و بین‌المللی طی سال‌های گذشته بار‌ها درباره تبعات بحران آب هشدار داده‌اند؛ بحرانی که می‌تواند زمینه‌ساز چالش‌های اقتصادی، اجتماعی، و حتی امنیتی شود. با وجود این هشدارها، واکنش جدی و گسترده‌ای نسبت به این مسئله حیاتی دیده نشده است.

در فصل بهار امسال، خبری از بارش‌های سنگین و حتی بارش‌های معمول هم نبود و زمستان گذشته نیز کم‌بارش‌ترین دوره‌های اخیر را رقم زد. در ماه‌های گرم سال و گسترش تنش آبی در شهرستان‌های فارس، تنها راه عبور از این بحران، مشارکت همه‌جانبه مردم در مدیریت مصرف منابع آبی است. امید می‌رود در سال زراعی پیش رو، بهره‌برداران، کشاورزان و مردم، با درک حساسیت شرایط، گام‌هایی مؤثر در راستای صرفه‌جویی بردارند.

رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس، ضمن هشدار نسبت به لزوم مصرف بهینه آب توسط بهره‌برداران بخش‌های مختلف، گفت: تعداد ۹ سد در حال بهره برداری در استان فارس قرار دارد.

حجم کل مخازن این سدها، ۲ هزار و ۹۳۶ میلیون مترمکعب است.

سیاوش بدری، با بیان اینکه درودزن، سلمان فارسی و ملاصدرا سه سد اصلی و بزرگ استان فارس است، گفت: درودزن با حجم ۹۹۳ میلیون مترمکعب، اکنون (صبح روز ۵ مردادماه ۱۴۰۴) بالغ بر ۴۳۱ میلیون مترمکعب آب دارد و از این میزان حدود یکصد میلیون مترمکعب قابل بهره‌برداری و مابقی حجم مرده و پایداری است.

بدری، گفت: سد سلمان فارسی با حجم مخزن ۹۷۰ میلیون مترمکعب، اکنون بالغ بر ۳۶۲ میلیون مترمکعب آب دارد و از این میزان ۲۹۲ میلیون مترمکعب مفید و قابل استفاده است.

او، گفت: سد ملاصدرا با حجم ۴۴۰ میلیون مترمکعب هم‌اینک ۱۴۳ میلیون مترمکعب آب ذخیره دارد که حدود ۸۳ میلیون مترمکعب آن مفید و قابل استفاده محسوب می‌شود.

مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس گفت: براساس آخرین آمار مربوط به صبح امروز پنجم مردادماه، حجم کل آب موجود در ۹ سد در دست بهره‌برداری استان فارس بالغ بر ۹۴۴ میلیون مترمکعب برآورد شده است و از این میزان ۴۷۹ میلیون مترمکعب مفید و قابل استفاده محسوب می‌شود.

رئیس هیئت مدیره شرکت آب منطقه‌ای فارس گفت: طبق این اطلاعات آماری، درصد حجم کل آب موجود نسبت به حجم کل مخازن سدهای نه‌گانه استان حدود ۳۲ درصد و درصد حجم آب مفید این سدها نسبت به حجم کل مخازن ۲۰ درصد است.

این مقام مسئول، گفت: کاهش بارندگی‌های اخیر در کنار نبود برنامه‌ریزی دقیق برای مدیریت مصرف آب، کم‌توجهی به صرفه‌جویی در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و آشامیدنی، و تداوم خشکسالی‌های پیاپی موجب کاهش شدید منابع آب زیرزمینی شده است.

این روند نگران‌کننده به خشک شدن بسیاری از تالاب‌ها و رودخانه‌ها انجامیده و تنش آبی را در مناطق روستایی کشور بیش از پیش تشدید کرده است.

  • نویسنده : مریم توانا