سیاوش بهروز،گفت: هم‌اکنون بالغ بر ۱.۸ میلیارد نفر در سراسر جهان با کمبود حاد آب مواجه هستند.
بهروز،گفت: نگاه بانک جهانی تامین ۱۱۰۱ مترمکعب آب برای هر نفر در سال به مفهوم امنیت آبی بوده که در برخی نقاط جهان از جمله ایران، این عدد به کمتر از ۱۰۰۰ مترمکعب رسیده و این معنای مواجهه با کمبود آب است.
او، با اشاره به کافی بودن منابع آب کره زمین، عمده دلیل نداشتن دسترسی به این مایه حیات را توزیع ناهمگون، برداشت بی‌رویه، استفاده نادرست از منابع آب دانست و گفت: امروز پژواک زنگ خطر کمبود آب برای هر شهروند هوشمندی، قابل شنیدن است.
این مقام مسئول، گفت: چالش‌های عمده‌ای که سرعت حرکت بشر را در مسیر کمبود آب بیشتر کرده، شامل رشد جمعیت، نیاز به تامین امنیت غذایی و در نتیجه توسعه کشاورزی، فعالیت‌های اقتصادی روز افزون، بهبود استانداردهای زندگی و افزایش طول عمر، ضرورت حفظ اکوسیستم آبی و خاکی، کنترل نشدن آلودگی‌هایی که منابع آب را تهدید می‌کند و تغییرات اقلیمی است.
مدیر دفتر مطالعات پایه آب منطقه‌ای فارس، با بیان اینکه براساس پیش‌بینی‌ها سرانه منابع آبی تجدید شونده ایران تا ۱۴۰۰ به حدود ۸۰۰ مترمکعب کاهش یابد، گفت: این در حالیست که مرز کمآبی تعیین شده از منظر جهانی ۱۰۰۰ مترمکعب برای هر نفر درسال است.
بهروز، گفت: متوسط بارندگی بلندمدت ۳۶ ساله فارس حدود ۳۰۰ میلی‌متر و طی سال‌های ۶۷ تاکنون بیش از ۲۱ سال به شکل متناوب میزان بارندگی سالانه کمتر از متوسط بوده و به کمتر از ۲۰۰ میلی‌متر نیز رسیده است.
او، با اشاره به کاهش چشمگیر آبدهی رودخانه‌های فارس براساس داده‌های ایستگاه‌های هیدرومتری طی ۱۷ سال گذشته، گفت: میزان آبدهی رودخانه‌های این استان در ۵ سال اخیر به کمتر از ۵ متر برثانیه کاهش یافته است.
این مقام مسئول، گفت: از مهرماه ۱۳۹۰ تاکنون حجم مفید و آب قابل استفاده سدهای فارس که متاثر از بارندگی بوده، روندی نزولی ثبت کرده و بسیار نگران کننده است.
بهروز در خصوص تراز آب زیرزمینی در فارس و افت این شاخص نیز هشدار داد و گفت: این شاخص در محدوده‌های مطالعاتی مختلف فارس بین یک تا ۲۰ متر کاهش داشته و در حداقل ۷ محدوده شاهد افت بیش از ۱۰ متر تراز آب زیرزمینی هستیم.
او ، گفت: افزایش هدایت الکتریکی آب نشان‌دهنده افت کیفی است و متاسفانه بررسی‌ها نشان دهنده افزایش این شاخص در اکثر محدوده‌های مطالعاتی فارس بوده و این تغییرات بازه‌ای بین ۱۰۰ تا ۲۲۵۰ میکروموس بر سانتیمتر را شامل می‌شود.
مدیر دفتر مطالعات پایه آب منطقه‌ای فارس، گفت: میزان افزایش هدایت الکتریکی آب در ۱۷ محدوده مطالعاتی استان فارس بین ۷۵۰ تا ۲۲۵۰ میکروموس بر سانتیمتر، ثبت شده که به معنای شوری و غیرقابل استفاده بودن آب است.
این کارشناس با تاکید براینکه اکثر قریب به اتفاق دشت‌های فارس جزو محدوده‌های ممنوعه و ممنوعه بحرانی به لحاظ برداشت آب از منابع زیرزمینی قرار دارد، گفت: هم اکنون ۶۱ محدوده ممنوعه، ۳۵ محدوده ممنوعه بحرانی در فارس شناسایی شده است.
بهروز گفت: براساس مطالعات سال ۱۳۹۸، بالغ بر ۸۸.۶ درصد از کل آب زیرزمینی استحصال شده و ۹۵ درصد آب سطحی موجود در بخش کشاورزی فارس مصرف می‌شود.
او، گفت: میزان مصرف آب در بخش شرب از منابع زیرزمینی و سطحی مجموعا ۷.۴ درصد و میزان مصرف بخش صنعت از این منابع آب حدود یک درصد بوده است.
این مقام مسئول، گفت: وابستگی به منابع آب زیرزمینی، صرف بالغ بر ۹۰ درصد آب موجود در بخش کشاورزی، افت چشمگیر و مداوم تراز آب زیرزمینی، کاهش قابل توجه کیفیت آب، کاهش آبدهی رودخانه‌ها، کاهش ذخایر سدها، استمرار خشکسالی، وقوع سیلاب و کاهش میزان نفوذ آب در زمین، عوامل مهم موثر بر کمبود منابع آب در فارس به شمار می‌رود
مدیر مطالعات پایه آب منطقه‌ای فارس با بیان اینکه تالاب‌های بختگان، طشک و کمجان از کنوانسیون رامسر به کنوانسیون مونتر و تالاب‌های در معرض تهدید منتقل شده‌اند، گفت: طی سال‌های اخیر شاهد خشک شدن و کاهش شدید آبدهی رودخانه‌ها، خشکیدن بسیاری از تالاب‌های ارزشمند، از بین رفتن کشاورزی در پایین دست حوضه‌های آبریز و خالی از سکنه شدن بعضی روستاها بوده‌ایم که این روند ادامه دارد.
بهروز، گفت: در مرودشت، خرامه، فخرآباد، کویرقطروئیه، قره‌بلاغ، لامرد میزان فرونشست خیلی زیاد و در سایر نقاط استان فارس نیز زیاد گزارش شده است.
این کارشناس،گفت: اگر امروز رفتار خود را با آب تغییر ندهیم، به زودی شاهد گسترش و تعمیق مخاطرات ناشی از بحران کمآبی در همه بخش‌ها خواهیم بود.
- نویسنده : مریم توانا
