متن کامل سخنان آیت الله دژکام در این مراسم به شرح زیر است :
از همه عزیزان فعال در سازمان انرژی اتمی که این نمایشگاه حاصل دستاوردهای عزیزان ما در عرصه فناوری هسته ای است تشکر می کنم.برای همه ما مایه افتخار است که می بینیم بزرگواران دست اندرکار این فعالیت ها هر روز یک دستاورد جدید و یک پیشرفت خوبی در این عرصه ها به نمایش می گذارند.
زیرا دانشگاه است و ویژگی دانشگاه به هم پیوستگی دانشکده های مختلف آن است اشاره ای می کنم به پرسشی که این فناوری ها ممکن است برای دانشکده های دیگر ایجاد کند.
واقعیت این است در طول تاریخ تحولات علمی فنون جدید هرچه که علم پیشرفت کرده است دفاع از عقیده دینی در اروپا و آمریکا مشکل تر شده است.
دو قسمت از همین تحولاتی که در علم فیزیک رخ داده است را یادآور می شوم تا ببینیم در شهر ملاصدرا و در دانشگاه شیراز برای این قسمت چه کار باید انجام دهیم برای اینکه ما نوید یک تمدن نوین به دنیا می دهیم.
یک صحنه این تقابل ها و تعارض ها در قرن هفدهم در زمانی که نیوتون میدان داری کار فیزیک را به عهده گرفت شروع شد.در آن برهه قرن هفدهم از نگاه دانشمندان اروپایی همه امور جهان با علیت قابل توضیح بود.وقتی علیت را جناب نیوتون بسط داد و به عرصه فیزیک آورد در اروپا این سوال پیدا شد که با پذیرش جبر عِلّی و معلولی و اینکه جهان طبق قوانین خودش کار می کرد خدا چه کاره است؟این پرسش دو قرن اروپا بود.
یک پاسخ برای این پرسش از خود فیزیک بیرون آوردند و پاسخی است که در نظریه کوانتومی هایزنبرگ مطرح شد.هایزنبرگ مدعی شد که برخی از مسائل در درون اتم وجود دارد که قابل پیش بینی به طریق عِلّی و معلولی نیست پس علت هایی که ما می شناسیم کاری نمی کند و خدا باید کاری کند.
روزی که نظریه نیوتون موجب طرح این اشکال در اروپا شد که خدا چه کاره است ملاصدرای ما معاصر همان قرن پاسخی آماده داشت که شما علیت را خوب نمی فهمید و اگر علیت را در مکتب فیلسوف شیرازی یاد بگیرید مشکل شما حل می شود.روزی که هایزنبرگ برای دفاع از اینکه خدا کاره ای است نظریه نبود تعین را به کار گرفت و گفت خدا کاره ای است ما به هایزنبرگ گفتیم آنطور که شما می گویید علیت را خراب می کنید اما ما نه علیت را زیر سوال می بریم و نه نقش خدا در جهان را منکر می شویم، ما برای توجیه هر دو جهت توانا هستیم.
این فلسفه ملاصدرای شیرازی خیلی غریب است، هم در دانشگاه و هم در حوزه غریب است.
امام بنیانگذار جمهوری اسلامی یک روز در حوزه از این فلسفه دفاع کرد و فرمود “ملاصدرا و ما ادراک ما ملاصدرا” و اساس فلسفی را که امام در این نظام به کار گرفت حرف ملاصدرا بود.
خواهش بنده از اساتید محترم خصوصا عزیزان دانشکده مکانیک این است که در دانشکده خود به حرف های فلسفی هم بپردازید، مرز اتصال علوم به دین از این نقطه فلسفه و ماورالطبیعه است و فیزیک و متافیزیک کنار هم قرار می گیرند.
به نظر بنده می آید که در تمدن سازی در کنار این پیشرفت ها که چشم ما را روشن می کند و امروز شاهد یک نمایشگاه وسیعی هستیم باید آن دقت نظرهای فلسفی و متافیزیک هم قرار گیرد.
اگر از نظر تارخ تمدن اروپایی نگاه کنید چه در دوره باستانی و چه در دوره جدید خود هر وقت خواستند یک پیشرفت در مسائل دنیا داشته باشند دین را ضایع کردند اما ما ایرانی ها برعکس اروپایی ها هر وقت پیشرفت کردیم دین را بالا بردیم.
این فکر ایرانی را بیشتر به میدان بیاوریم و همان طور که رهبر عزیز انقلاب فرمود که دانشگاه شیراز دارالعلمی است در دارالعلم فضا را برای بهره مندی جهان از یک تفکر ناب فلسفی که همه علوم را در جای خود میدان می دهد و احترام می کند و پیشرفت را در همه ابعاد زمینه سازی می کند فراهم کنید.
انتظار می رود همه عزیزان در تلاش هایی که می کنند موفق باشند و همان طوری که تجربه این ۴۵ سال بعد از انقلاب نشان داده است ما هر چه جلوتر می رویم اعتمادمان به اینکه دین ما، کتاب الهی ما، فکر فلسفی دانشمندان ما و تجارب علمی تلاشگران عرصه تحقیق و پژوهش ما می تواند جهان را به یک سعادت همه جانبه برساند تقویت شود.
- نویسنده : مریم توانا
